امام کاظم(علیهالسلام)
اَلمُومِنُ مِثلُ کفَّتی المیزانِ کلَّما زیدَ فی ایمانِهِ زیدَ فی بَلائِهِ»(1)
مومن همانند دو کفه ترازوست. هرگاه به ایمانش افزوده گردد، به بلایش نیز افزوده می گردد»
افزایش ایمان یعنی سیر صعودی قلب معنوی انسان در مراتب مختلف ایمان و افزایش تدریجی فهم و معرفت انسان از خداوند و جهان خلقت؛ وقتی این اتفاق رقم بخورد، در اولین قدم شخص صاحب ایمان در برخورد با افراد یا سیستمی که بر اساس فهم نازله از سطح ایمان او برخورد میکنند و برنامه میریزند، دچار چالش و مشکل میشود.
همین مسأله و همین اختلاف فهمی که برای صاحب ایمان با افراد و یا سیستم پیرامون او و یا زیر مجموعه او به وجود میآید، یکی از دلایل شروع مشکلات فرد مؤمن است که از یک طرف به علّت بالا رفتن سطح آگاهی و دلسوزی او برای اطرافیان خود است و از طرف دیگر به علّت مقاومت کردن و قبول نکردن نصیحتها و راهنماییهای او توسط افراد و یا سیستمی است که دارای سطح نازلتری از آگاهی و ایمان هستند.
تشبیه بلا و مصیبتی که در حدیث شریف مد نظر امام کاظم(علیهالسلام)است، اینگونه رقم میخورد که شما نسبت به هر معرفتی که پیدا میکنید، مسؤلیتی در امر به معروف و نهی از منکر و وارد شدن به مشکلات پیدا میکنید که این امر باعث میزان شدن کفه راست ترازو یعنی معرفت و آگاهی با کفه چپ ترازو یعنی بلا و مصیبت است.
مثلاً در مواردی امتحان و مصیبت شما به مانند امیرالمؤمنینعلی(علیهالسلام)در تحمّل و همگامی با اطرافیان و یا سیستم در جریان است تا به مرور زمان تربیت و رشد پیدا کنند و در مورادی هم امتحان شما در برخورد انقلابی و مقابله مستقیم با آنان است تا با کنار رفتن افراد فاسد و منحرف مقدمات لازم برای رشد و ارتقاء سایر انسانها فراهم شود.
تمام بی ظرفیتی و جزع و فزع کردن ما در روبرو شدن با مشکلات و امتحانات الهی بر میگردد به همان تعلّقات و قید و بندهایی از غیر خدا که در قلب ما هستند و برای ما اهمّیت دارند.
پاورقی
1-تحف العقول ص 408
امام کاظم(علیهالسلام)
اَلمُومِنُ مِثلُ کفَّتی المیزانِ کلَّما زیدَ فی ایمانِهِ زیدَ فی بَلائِهِ»(1)
مومن همانند دو کفه ترازوست. هرگاه به ایمانش افزوده گردد، به بلایش نیز افزوده می گردد»
افزایش ایمان یعنی سیر صعودی قلب معنوی انسان در مراتب مختلف ایمان و افزایش تدریجی فهم و معرفت انسان از خداوند و جهان خلقت؛ وقتی این اتفاق رقم بخورد، در اولین قدم شخص صاحب ایمان در برخورد با افراد یا سیستمی که بر اساس فهم نازله از سطح ایمان او برخورد میکنند و برنامه میریزند، دچار چالش و مشکل میشود.
همین مسأله و همین اختلاف فهمی که برای صاحب ایمان با افراد و یا سیستم پیرامون او و یا زیر مجموعه او به وجود میآید، یکی از دلایل شروع مشکلات فرد مؤمن است که از یک طرف به علّت بالا رفتن سطح آگاهی و دلسوزی او برای اطرافیان خود است و از طرف دیگر به علّت مقاومت کردن و قبول نکردن نصیحتها و راهنماییهای او توسط افراد و یا سیستمی است که دارای سطح نازلتری از آگاهی و ایمان هستند.
تشبیه بلا و مصیبتی که در حدیث شریف مد نظر امام کاظم(علیهالسلام)است، اینگونه رقم میخورد که شما نسبت به هر معرفتی که پیدا میکنید، مسؤلیتی در امر به معروف و نهی از منکر و وارد شدن به مشکلات پیدا میکنید که این امر باعث میزان شدن کفه راست ترازو یعنی معرفت و آگاهی با کفه چپ ترازو یعنی بلا و مصیبت است.
مثلاً در مواردی امتحان و مصیبت شما به مانند امیرالمؤمنینعلی(علیهالسلام)در تحمّل و همگامی با اطرافیان و یا سیستم در جریان است تا به مرور زمان تربیت و رشد پیدا کنند و در مورادی هم امتحان شما در برخورد انقلابی و مقابله مستقیم با آنان است تا با کنار رفتن افراد فاسد و منحرف مقدمات لازم برای رشد و ارتقاء سایر انسانها فراهم شود.
تمام بی ظرفیتی و جزع و فزع کردن ما در روبرو شدن با مشکلات و امتحانات الهی بر میگردد به همان تعلّقات و قید و بندهایی از غیر خدا که در قلب ما هستند و برای ما اهمّیت دارند.
پاورقی
1-تحف العقول ص 408
حضرت فاطمه زهرا(علیها السلام)
مَنْ اصْعَدَ إ لىَ اللّهِ خالِصَ عِبادَتِهِ، اهْبَطَ اللّهُ عَزَّوَجَلَّ لَهُ افْضَلَ مَصْلَحَتِهِ»(1)
هر کس عبادات و کارهاى خود را خالصانه براى خدا انجام دهد، خداوند بهترین مصلحت ها و برکات خود را براى او تقدیر مى نماید.
اخلاص و خالص کردن نیّتها و اهدافمان تنها برای خدا کاری نیست که هر قلبی توان تحمّل آنرا را داشته باشد و از طرفی هم تحمّل آنچه در زندگی و گذر عمرمان مصلحت ما است و راضی شدن به رضای خداوند هم باز مسأله نیست که در توان هر انسان غیرساخته و تربیت نشدهای باشد.
هر انسانی به هر اندازه که قلبش از تعلّقات خالی باشد و در قید و بند دنیا و غیرخدا نباشد، به همان اندازه توان خالص شدن و قبول ولایت و مقامات معنوی را خواهد داشت.
به عبارتی تمام بی ظرفیتی و جزع وفزع کردن ما در روبرو شدن با مشکلات و امتحانات الهی بر میگردد به همان تعلقات و قید و بندهایی که از غیر خدا که در قلب ما هستند و برای ما اهمّیت دارند.
وقتی نهال صداقت و اخلاص در قلب انسان شروع به رشد کرد و فهمی از معرفت خالق و مدارای با خلائق برای انسان باز شد، آنگاه پایههای انسانیّت انسان هم شروع به شکل گرفتن خواهد کرد و در این هنگام است که زمین و آسمان، خورشید و ماه برای انسان خواهند چرخید و با کمترین عبادت بیشترین عنایت و با کمترین تلاش بیشترین نتیجه به طرف انسان حرکت خواهد کرد.
پاورقی
1-بحار: ج 67، ص 249، ح 25
همیشه میانه روی بهترین منش و روش در انجام امور زندگی است و آنچه باعث گرفتاری و رنج است افراط یا تفریط است . در مورد تامین هزینه های زندگی نیز همین قاعده جریان دارد ، اگر افراط کنیم اسراف می شود و اگر تفریط باشد، سایه ی سنگین بخل آرامش را می برد . امام کاظم علیه السلام فرموده اند : خرج کردن برای خانواده بین دو مرز قرار دارد : اسراف و بخل(1)
#همسرداری
کافی ج 4 ص 55
امام صادق(علیهالسلام)
أُنْظُرْ ما بَلَغَ بِهِ عَلِیٌّ علیهالسلام عِنْدَ رَسُولِ اللّهِ(صلیاللهعلیهوآله) مالَزِمَهُ فَاِنَّ عَلِیا(علیهالسلام) إِنَما بَلَغَ ما بَلَغَ بِهِ عِنْدَ رَسُولِ اللّهِ(صلیاللهعلیهوآله) بِصِدْقِ الْحَدیثِ وَ اَداءِ الاْءَمانَةِ»(1)
بنگر به آن چه علی(علیهالسلام) به سبب آن بدان مقام و درجه عالی نزد پیامبر(صلیاللهعلیهوآله) رسید پس تو هم مــراقــب آن بــاش زیرا که علی(علیهالسلام) آن مقام و منزلت را از نظر پیامبر به سبب صداقت و اداء امــانت به دســت آورد.»
امیرالمؤمنین علی(علیهالسلام) اهل عبادت بود و آن هم نه عبادتی معمولی همانند عبادت ما
امام سجاد(علیهالسلام) در کتابی که عبادتهای حضرت علی علیهالسلام را ثبت کرده بود، نگاه کرد. پس آن را بر زمین نهاد و فرمود: کیست که قدرت داشته باشد مانند علیی ابن ابی طالب علیهالسلام عبادت کند؟(2)
ایشان اهل ریاضت هم بودند و نه ریاضتهایی که امثال ما توان تحّمل آن را داشته باشیم.
امیرالمؤمنینعلی(علیهآلسلام)
وَایْمُ اللَّهِ یَمِیناً -أَسْتَثْنِی فِیهَا بِمَشِیئَةِ اللَّهِ- لَأَرُوضَنَّ نَفْسِی رِیَاضَةً تَهِشُّ مَعَهَا إِلَی الْقُرْصِ إِذَا قَدَرْتُ عَلَیْهِ مَطْعُوماً وَ تَقْنَعُ بِالْمِلْحِ مَأْدُوماً»(3)
و سوگند به خدا بر عهده خود می گیرم، جز آن که او نخواهد که در آن ناگزیرم. نفس خود را چنان تربیت کنم که اگر گرده نانی برای خوردن یافتم شاد شود، و از نانخورش به نمک خرسند گردد»
ولی با این اوصاف طبق بیان امام صادق(علیهالسلام) هیچ کدام از این اعمال ملاک رسیدن بدان مقام و منزلت نبود و پروردگار تنها به جهت صداقت و امانتداری حضرت ایشان را به چنین مقام و منزلتی نزد رسول اکرم(صلیاللّهعلیهواله) رساندند.
واقعیت امر هم چنین است چرا که بعد از انجام واجبات دینی و ترک محرمّات الهی، بحث صداقت و راستی از مهمترین بحثهاست و ما هر قدر هم که از ثواب نماز شب بگوییم، هر قدر هم که از ارزش قرائت قرآن بگوییم، هر قدر هم که از اهمیّت انجام مستحبّات بگوییم، اگر از ارزش صداقت و راستی نگوییم، هیچ نگفتیم، چون وقتی صداقت و راستی را از انسان بگیریم، جز نفاق و تزویر چیز دیگری نخواهد ماند.
پاورقی
1-کلینی، ترجمه اصول کافی، 3/163
2-بحارالأنوار، ج 41، ص 17
3-قسمتی از نامه 45 نهجالبلاغه
یکی از شاخصه های تفکر و زندگی غربی، آزادی است یعنی انسان باید بتواند هر کاری که دوست دارد انجام دهد. با این روش انسان غرب زده، خود را از همه چیز حتی اقتضائات فطری خود نیز رها کرده و معلوم نیست انسانیت خود را به چه می داند . در کلامی از امام صادق علیه السلام آمده : حیا یکی از خصلت هایی است که انسان را از حیوان متمایز کرده و او را از کارهای زشت باز می دارد .»(1) برای توضیح کلام امام باید بگوییم، انسان در بسیاری از خصلت ها شبیه حیوان است از جسم و شکل بدن تا بسیاری از نیاز ها و گرایش هایش، اما آنچه او را متمایز می کند حیاست . حیا باعث می شود انسان کارهای زشت را ازدرون درک کند، به بزرگتر احترام بگذارد، از میهمان پذیرایی کند یا خودش را از نگاه هرزه حفظ کند. اما اگر حیا رفت انسانیت نیز با او می رود و فهماندن زشتی بسیاری از کارها به شخص بی حیا سخت می شود. لذا حفظ حیا، یکی از ارزش ها و شاخصه های مهم خانواده، در اسلام است .
#همسرداری
توحید مفضل ص 79
امیرالمؤمنینعلی(علیهالسلام)
إِلْزَمِ الصِّدْقَ وَ إِنْ خِفْتَ ضَرَّهُ فَإِنَّهُ خَیْرٌ مِنَ الْکِذْبِ الْمَرْجُوِّ نَفْعَهُ»(1)
ملازم راستی باش اگر چه از زیان آن بترسی زیرا زیان راستی از سود و منفعت مورد امید دروغ بهتر است»
چشمظاهر بین ما که در بسیاری از اتفاقات و تحولاّت بیشتر از جلوی چشمش را نمیبیند و با همان نگاه سطحی وقایع و رویدادها را تجزیه و تحلیل میکند، کاملاً طبیعی است که وقتی کسی را ببیند که با دروغ و نیرنگ ثروتاندوزی میکند و بالا میرود، قلبش را از یاد خدا خالی کند و حسرت موقیعت و منزلت شخص فریبکار و دروغگو را بخورد و از این نکته غفلت بورزد که این صعودی است برای سقوط یا در این دنیا و یا در آخرت.
وقتی دروغگو و منافق رسوا شود و تمام مردم و سیستمی که فریب او را خورده بودند پشتش را خالی کنند و او هم با همان سرعتی که بالا رفته بود سقوط کند، در این لحظه تمام آن افرادی که در زمان صعود دروغگو، حسرت زندگی و موقیعت اجتماعی او را میخوردند، وقتی شاهد این سقوط شدند، با تمام وجود خدایشان را شکر خواهند کرد که سهمشان از زندگی بیشتر از صداقت، نیّت پاک و کسب حلالشان نبوده است.
پاورقی
1-غررالحکم، 2/194
امیرالمؤمنینعلی(علیهالسلام)
إِلْزَمِ الصِّدْقَ وَ إِنْ خِفْتَ ضَرَّهُ فَإِنَّهُ خَیْرٌ مِنَ الْکِذْبِ الْمَرْجُوِّ نَفْعَهُ»(1)
ملازم راستی باش اگر چه از زیان آن بترسی زیرا زیان راستی از سود و منفعت مورد امید دروغ بهتر است»
منافع دنیایی و سودهایی که در بعضی از موارد آنرا در یک قدمی خود حس میکنیم و تنها فاصله ما با آن سود فقط یک دروغ است بهترین زمان است تا تنها با یک لحظه تأمل و به یاد آوردن این حدیث شریف از امیرالمؤمنینعلی(علیهالسلام) و اطمینان و توکّل به پروردگار متعال از آن حالت حرص و طمعی که وجودمان را گرفته خارج شویم.
فایدهای که دروغگویی در بعضی از موارد شاید برای ما داشته باشد تنها محدود میشود به همین دنیای زودگذر و آنچه جلوی چشممان است، ولی در مقابل منفعتی که راستی و راستگویی برای ما به ارمغان خواهد آورد، علاوه بر آبادانی زندگی آخرت، منافع و عنایاتی است که پروردگاردرهمین دنیا ودر زمان دیگری به طرف ما جاری خواهد کرد.
از طرفی هم وقتی دروغگو و منافق رسوا میشود و تمام آن افرادی که فریب او را خورده بودند، پشتش را خالی میکنند و او با همان سرعت که بالا رفته بود سقوط میکند، در این لحظه است که شاید پی به بهتر بودن زیان احتمالی راستگویی ببریم و خدا را شکر کنیم که راستی و صداقت را بر دروغگویی و نفاق ترجیح دادیم.
پاورقی
1-غررالحکم، 2/194
پایه دینداری و عمل به وظایف دینی اعم از واجبات و مستحبات بر اساس نظم و انظباط و حرکت خورشید و ماه تنظیم شده است.
مثلاً ساعت مشخص برای خواندن نمازهای واجب روزانه، روز مشخص برای انجام بعضی از اعمال عبادی مثل نماز جمعه و یا ماه مشخص برای گرفتن روزه واجب یعنی ماه رمضان و همینطور ساعت، روز و ماههای مشخص دیگر برای انجام خیلی از دیگر اعمال و عبادتهای واجب و مستحبی که همه و همه نشانگر نظم و نظام حاکم و هدفمندی است که در این امور در جریان میباشد.
امّا نکته قابل توجّه این است که هر انسانی برای اینکه بتواند به وظایف دینی و حتّی اجتماعی خود خوب عمل کند و موفق باشد باید خود را با این نظم و انظباط حاکم تطبیق دهد و شب و روزش، خواب و بیداریش را با ماه و خورشید تنظیم کنم.
یکی از اصلیترین ضربههای که زندگی مدرنیته و دنیای غول پیکر رسانه بر انسانیّت انسان وارد کرد، گرفتن نظم و انظباط انسان و خارج کردن مطابقت خواب و بیداری انسان با حرکت خورشید و ماه بود، به طوری که بیداری انسان را به مثال زندگی سگانی که در شب ولگردی میکنند، به شب کشاند و خواب او را به مثال خفاشانی که در روز خوابند به روز کشاند.
امام باقر (ع)
خواب در ابتدای روز مایه نادانی و کودنی و خواب قیلوله نعمت و خواب پس از عصر مایه حماقت و ابلهی و خواب میان مغرب و عشاء مایه محرومیت از روزی است»(1)
پاورقی
1-الفقیه، ج1، ص502
امیرالمؤمنینعلی(علیهالسلام)
کُنْ وَصِیَّ نَفْسِکَ فِی مَالِکَ، وَاعْمَلْ فِیهِ مَا تُؤْثِرُ اَنْ یُعْمَلَ فِیهِ مِنْ بَعْدِکَ»(1)
ای پسر آدم، خودت وصی خویش در داراییات باش وآنچه میخواهی پس از تو در ثروتت کنند، به دست خود انجام بده»
بی اعتباری و نامطمئن بودن ورثه در عمل به وصیّت از یک طرف و دست خالی رفتن ما به سرای آخرت و تاریکی قبرهم از طرف دیگر میتواند بهترین انگیزه برای این باشد که قبل از اتمام مهلت زندگیمان در این دنیا تمام آنچه از کارهای خیر و ثواب مثل ساخت مسجد، بیمارستان، کمک به چاپ و نشر کتب اخلاقی و تربیتی و امثال آن را که در سر داریم اجرایی کنیم و به امید شخص دیگری برای بعد از مردنمان نمانیم.
از طرف دیگر هم ناگفته نماند که در زمان زندگی و نفس کشیدن، اجر و پاداش از مال و اموال گذشتن و برای کار خیر هزینه کردن قابل مقایسه با آنچه بعد از مرگ از خیرات برای ما انجام میدهند نیست، چرا که تا وقتی تپشی در قلب است، حبّ مال و اموال هم در سینه در جریان است، و با این وضعیت از مال و اموال دل کندن و بدون هیچ چشمداشت دیگری برای خدا انفاق کردن به دلیل اثرات فوقالعاده تربیتی آن ما را از عنایت و نگاه ویژهای توسط پروردگار متعال بهرهمند خواهد کرد.
به عبارت دیگر نوع انسانها تا وقتی تپشی در قلب دارند، حب مال و اموال هم در سینه دارند ولی با این حال آنانکه از مال و اموال خود میگذرند و بدون هیچ چشمداشتی برای شاد کردن هم نوعان خود و رضای پرودرگارشان انفاق میکنند، طبق بیان روایات پس منتظر عنایت و عزّتی باشند که خداوند هم برای آنان و هم برای هر کس دیگری که رضای خدا را بر رضای نفس خود پسندیده در نظر گرفته است.
گر کنی خیری بدست خویش کن
خیر خود را وقف هر درویش کن
یک درم کان را بدست خود دهند
به بود زان کز پی او صددهند
گر ببخشی خود یکی خرمای تر
بهتر از بعد تو صد مثقال زر
پاورقی
1-حکمت254 نهجالبلاغه
امیرالمؤمنینعلی(علیهالسلام)
رُبَّ مُسْتَقْبِل یَوْماً لَیْسَ بِمُسْتَدْبِرِهِ، وَ مَغْبُوط فِی أَوَّلِ لَیْلِهِ، قَامَتْ بَوَاکِیهِ فِی آخِرِهِ»(1)
چه بسیار کسانی که در آغاز روز زنده بودند اما روز را به پایان نبردند و چه بسیار کسانی که در آغاز شب زندگی شان مورد غبطه مردم بود اما در پایان همان شب عزاداران به سوگشان نشستند»
بنای دنیا و بنای زندگی و تشکیلات این دنیا چه برای مؤمنان و چه برای کافران بر اساس سستی و ناپایداری بنا شده است و این قاعده برای تمام انسانهایی که در این دنیا نفس میکشند و زندگی میکنند در جریان است.
کسانی که نسبت به این دنیا چنین شناختی نداشته باشند و یا دوست نداشته باشند به فانی بودن و ناپایدار بودن دنیا فکر کنند و برای آن آماده باشند، بدون شک در زمان پشت کردن دنیا و بهم ریختن اوضاع افسردگی و ماتم سهم آنان خواهد بود.
چه افراد سالم و تنومندی که مورد غبطه دیگران بودند و یکشبه گرفتار مریضی شدند و خانه نشینی سهم آنان شد و چه افراد ثروتمند و پولداری که مالشان و تکبرشان چشمشان را از دیدن تهیدستان و فقیران کور کرده بود و یکشبه گرفتار بلا و مصیبت شدند و آنچنان به فقر افتادند که انگار نه انگار که مثل دیروزی انسانی ثروتمند بودند.
سحرگه نه تن سر، نه سر تاج داشت
به یک گردش چرخ نیلوفری
پاورقی
1-نهجالبلاغهحکمت380
یکی از مشکلاتی که ناشی از سبک غلط زندگی است پدیده لوکس گرایی و تجمل طلبی است. البته موضوع آنجا بغرنج شده که بسیاری از تجملات و لوازم غیر ضروری به اسم لوازم زندگی به ما معرفی شده اند و توسط رسانه ها خصوصا تلوزیون ملی، با شدت به مردم، تلقین شده است و مردم به ناچار، برای رسیدن به آنها زحمت می کشند.
این مسئله می تواند در زندگی مشترک آنها بسیار تاثیر گذار باشد .
اول: اینکه وقتی اینها نیاز واقعی تعریف شوند مرد و زن برای تهیه آنها مجبورند بیشتر کار کنند و همین می تواند باعث کم شدن رابطه عاطفی آن دو شود .
دوم: گاهی بر سر اینها مشاجره و دعوا پیش می آید در حالی که اصل اینها اضافی و زائد بودند.
ــــــــــــــــــــــــ
امیرالمؤمنینعلی(علیهالسلام)
طَهِّرُوا أنفُسَکُم مِن دَنَسِ الشَّهَواتِ تُدرِکُوا رَفیعَ الدَّرَجاتِ»(1)
جانهای خود را از چرک شهوات پاک کنید تا به درجات بلند دست یابید.
آنچه ذهن و قلب انسان را از خدا دور میکند و به گند میکشاند همین لذتهای دنیوی از شهوات و تعلّقات است.
وقتی ذهن و قلب ما محل تاخت و تاز اندیشهها و توهمّات شهوتآلود از امور جنسی گرفته تا حبّ جاه و مقام و یا پول و ثروت شد دیگر نه فرصتی پیدا خواهد کرد که به خدا بیاندیشد و نه توانی پیدا خواهد کرد که در آسمان معارف پروراز کند و لذت ببرد.
وقتی زبان انسان به ناسزا گویی و دروغگویی انس گرفت دیگر نه اینکه نخواهد، بلکه نخواهد نتوانست ذکر بگوید.
وقتی قلب انسان در زیر کثافات از شهوات و تعلقّات حبس شد دیگر نه اینکه نخواهد، بلکه نخواهد توانست عطر و بوی معنویّت و لذتهای معنوی و الهی را بچشد.
اینطور نیست که ذکر خداوند و یا صلوات بر محمّدوالمحمّد(صلیاللّهعلیهواله)در هر زبان ناپاکی جاری شود و اگر هم در زبانی جاری شد، اینطور نیست که هر قلب ناپاکی توان چشیدن لذّت آنرا را داشته باشد؛ زبان پاک محل جاری شدن ذکر خداوند است و قلب پاک هم ظرف چشیدن لذّت آن است.
هرکز نفسی پاک نیاید ز دلت بر
تا جان تو فرمانبر این نفس پلید است
پاورقی
1-غرر الحکم : ۶۰۲۰
یکی از گوهرهایی که انسان در زندگی مشترک بدست می آورد، فرزند است. فرزند میوه زندگی است و شیرینی و عطر خاصی به زندگی می بخشد. پدر و مادر برای راحتی و آسایش او شب و روز را تلاش می کنند و خواب را بر خود حرام می کنند تا غباری بر ابروی او ننشنید. پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله در مورد میزان وابستگی انسان به فرزند اینگونه فرمودند: أولادُنا أکبادُنا »(1) یعنی فرزندان ما همچون پاره های جگر ما هستند.
از طرف دیگر فرزند به عنوان یکی از آزمایشات بزرگ الهی در دین ما شناخته می شود. و اعْلَمُوا أَنَّما أَمْوالُکُمْ وَ أَوْلادُکُمْ فِتْنَةٌ»(2). یعنی و بدانید که همانا اموال و فرزندان شما مایه امتحان شما هستند» اما جهت آزمایش بودن فرزند چگونه است ؟ به نظر مهمترین جهت در امتحان بودن فرزند این است که انسان علاقه زیادی به فرزندش دارد و این محبت گاهی آنقدربر او چیره می شود که مسائل دیگر زندگی را از یاد می برد و اولویت ها را گم می کند
متاسفانه یکی پدیده های نوظهوری که ناشی از سبک غلط زندگی است فرزند سالاری است . فرزند سالاری به معنای ساده یعنی همه چیز را فدای فرزند کردن و قرار دادن فرزند در اولویت اول زندگی . این پدیده با گره خوردن با مصرف گرایی و عرف های غلطی همچون تجمل و فخر فروشی باعث شده فرزندان به وسیله ای برای نمایش دارایی و افتخارات پدر و مادر تبدیل شوند . یکی از اثرات منفی فرزند سالاری این است که پدر و مادر برای رسیدن به خواسته های فرزند دچار اختلاف می شوند و همدیگر را تحت فشار قرار می دهند و به عبارت ساده تر می شود منشا اختلاف و بگو مگو . مثلا امکان دارد مادر، درخواست خرید یک لباس شیک و گرانقیمت برای کودک داشته باشد و وضعیت مالی پدر مانع این خرید باشد و همین مسئله مادر را ناخرسند کند یا مادر در اثر بی ادبی کودک او را تنبیه کرده باشد ولی پدر بدون توجه به این قضیه، به خاطر گریه کودک، با همسرش تندی کند. البته توجه به خواست و نیاز های طبیعی کودک، وظیفه زوجین است اما بحث ما در مورد خواسته های غیر ضروری و اضافی است.
اما توصیه و راهکار ما این است که همیشه سعی کنید در دوست داشتن فرزند، تعادل را رعایت کنید و اجازه ندهید خواسته ها و احساسات کودکانه فرزندتان، منشا داوری و محور زندگی، قرار بگیرد. بلکه شما و همسرتان، مدیر خانواده اید و با م و همدلی، باید نیاز های واقعی او را پاسخ بدهید.
ـــــــــــــــــــ
(1): جامع الأخبار: ص283
(2) سوره أنفال : آیه 28
یکی از مهارت های اساسی در زندگی مشترک، موقعیت شناسی است. یعنی بدانیم هرکاری در چه زمان و مکانی باید انجام شود، تا آنگونه که شایسته است انجام شود. انسان ها در زندگی حالات مختلفی را تجربه می کنند و در هرکدام از اینها ما باید با آنها درست برخورد کنیم.
مثلا وقتی همسرمان دچار افسردگی است نباید از او انتقاد کنیم زیرا اثر مع دارد یا وقتی درخواستی داریم باید ببینیم همسرمان در حال حاضر توانایی انجام آن را دارد یا نه .
از قدیم گفته اند هر سخن جایی و هر نکته مکانی دارد.
امام صادق(علیهالسلام)
لا تَغْتَرُّوا بِصَلوتِهِمْ وَ لا بِصِیامِهِمْ فَإِنَّ الرَّجُلَ رَبُّما لَهِجَ بِالصَّلوةِ وَ الصَّوْمِ حَتّی لَوْ تَرَکَهُ اسْتَــوْحَــشَ وَ لکِــنِ اخْتَبَـرُوهُـمْ عِنْدَ صِدْقِ الْحَدیثِ وَ أَداءِ الاْءَمانَةِ»(1)
فریب نماز و روزه مردم را نخورید زیرا آدمی گاه چنان به نماز و روزه عادت میکند که اگر آنها را ترک گوید احساس ترس میکند بلکه مردم را به راستگویی و امانتداری بیازمایید»
حرف آخر را اول بزنیم و آن اینکه نماز و رزوه و عبادات ظاهری که به چشم ما میآیند ملاک درست و کاملی برای تعیین صلاحیّت و توامندی یک شخص نیستند، چرا که انسان به ناچار و به هر نیّتی هم که شده یا درست یا غلط این عبادات را انجام خواهد داد.
امّا وقتی تعهّد و حساسیّت در وفای به عهد و صداقت مخصوصاً در مواقعی که منافع انسان تحت شعاع قرار میگیرد در کنار نماز و روزه و سایر عبادات قرار میگیرند، آنگاه موضوع عوض میشود و به راحتی میتوان پی به شایستگی و صلاحیّت یک انسان برد.
نه هر که چهره برافروخت دلبری داند، نه هر که آینه سازد سکندری داند
وفا و عهد نکو باشد ار بیاموزی، گر نه هر که تو بینی ستمگری داند
پاورقی
1-ترجمه بحارالانوار، 71/10
معیارها در زندگی
ما در معاشرت هایی که با اطرافیان داریم بعضی اوقات کاری را انجام می دهیم که فکر می کنیم بهتر بود کار دیگری می کردیم یعنی نمی دانیم فلان کارمان درست بود یا نه. برای تشخیص صحیح و غلط ما چند شاخصه و معیار داریم که می توانیم به وسیله آنها درست یا اشتباه بودن کارمان را تشخیص دهیم. اولین ملاک ما دین وشریعت اسلام است یعنی اگر خواستیم بدانیم فلان کار خوب است یا نه به گزاره های دینی رجوع می کنیم مثلا وقتی همسرمان کار ناپسندی انجام داده و ما می خواهیم به او تذکر دهیم شک می کنیم که در همان جمع تذکر دهیم یا در خلوت خودمان قضیه را به او بگوییم. با مراجعه به روایات می بینیم امام علی علیه السلام فرموده اند: عیب های همدیگر را آشکار نکنید.(1) پس نباید در جمع تذکر دهیم.
ملاک بعدی ما یک قاعده مهم است که امام علی علیه السلام آن را فرموده اند : با دیگران به گونه ای رفتار کنید که دوست دارید با شما رفتار کنند.(2) برای استفاده عملی از این قاعده باید نوعی شبیه سازی انجام دهیم یعنی خودمان را به جای طرف مقابل قرار دهیم و ببینیم اگر با ما این رفتار را انجام دهند چه عکس العملی داریم ؟ آیا خوشحال می شویم ؟ آیا می پذیریم با ما این گونه برخورد شود؟ در واقع در استفاده از این معیار، ما وجدان و فطرت را داور قرار داده ایم و وقتی بدون جانبداری و پیش داروی به قضیه نگاه می کنیم پی می بریم که کارمان غلط است یا صحیح. مثلا وقتی همسرمان از ما درخواستی دارد و ما می توانیم آن را انجام دهیم نباید زیر آن شانه خالی کنیم زیرا ما هم دوست نداریم همسرمان با ما این گونه برخورد کند.
ملاک سوم ما عرف است. یعنی ببینیم مردم در مورد این کار چگونه قضاوت می کنند. آیا می پسندند یا آن را زشت می دانند . مثلا مردم برای ناهار دادن به میهمان، نون و پنیر را غذای خوبی حساب نمی کنند یا مردم زشت می دانند زن و مرد مسائل شخصی خودشان را در جمع مطرح کنند و هرکدام دیگری را تحقیر کنند یا از کم کاری های دیگری بگویند. البته باید بگوییم عرف همیشه نمی تواند راهنمای خوبی باشد زیرا گاهی عرف نیز منحرف می شود مثلا شاید در جایی رعایت نکردن حجاب در برابر میهمانان عرف باشد در حالی که این کار خلاف دین ماست. یا عرف این باشد که برای میهمانی ریخت پاش صورت گیرد در حالی که این عرف ها نیز با دین ما سازگاری ندارند.
ـــــــــــــــــــــــــــــ
(1): غرر الحکم: 2290
(2): تحف العقول ص ۸۱
یکی از مسائلی که ما در زندگی روزمره با آن روبرو هستیم اشکالات و عیوب دیگران است یعنی ما می بینیم خیلی ها آنگونه که باید وظیفه خود را انجام نمی دهند ، کم کاری می کنند ، گاهی اوقات کارهای ناشایستی انجام می دهند . خصوصا در زندگی مشترک که مرد و زن دائم باهم تعامل دارند و بیش از دیگران از کارها و خصلت های همدیگر خبر دارند در این فضا، وظیفه هرکدام در برابر ایرادات دیگری چیست؟ آیا باید صریحا آنها را به هم گوشزد کنند؟ یا هرکدام به فکر خویش باشند؟ یا راه حل وسطی وجود دارد؟ . یکی از مهمترین کارها در این موارد چشم پوشی یا تغافل است . تغافل یعنی من اصلا متوجه کار شما نشدم . تغافل آنقدر در آداب معاشرت و خصوصا همسرداری مهم است که امام باقر علیه السلام درمورد آن اینگونه فرموده اند : صَلاحُ شَأنِ الناسِ التَّعایُشُ والتَّعاشُرُ مِلْءَ مِکیالٍ: ثُلُثاهُ فِطَنٌ، وثلثٌ تَغافُل»(1) یعنی اگر معاشرت صحیح با مردم را مانند پیمانه پُرى فرض کنیم، دو سوم آن توجّه و هوشیارى است و یک سومش نادیده گرفتن. به عبارت دیگر یک سوم حسن معاشرت به بیخبر وانمود کردن خود، وابسته است .
در حدیثی از امام علی ع در مورد تغافل اینگونه آمده : أشرَفُ أخلاقِ الکریمِ تَغافُلُهُ عمّا یَعلَم»(2) یعنی از بزرگترین خصلت های انسان کریم چشم پوشی او از آنچه می داند است .
اما دلیل توصیه اهل بیت ع به تغافل، چیست ؟
برای پاسخ به این روایت از امام علی ع توجه کنید : مَن لم یَتَغافَلْ ولا یَغُضَّ عن کثیرٍ مِن الامورِ تَنَغَّصَت عِیشَتُه»(3) یعنی هرکس از بسیار از امور چشم پوشی نکند زندگی بر او سخت می شود . برای توضیح این روایت باید گفت مراد حضرت این است که اگر بخواهیم برای هر عیب و ایرادکوچک و بزرگی که از دیگران می بینیم، واکنش نشان دهیم و برای تغییر آن دست به کار شویم زندگی بر ما سخت می شود زیرا خیلی وقت ها عیوب و اشتباهات دیگران اتفاقی اند و تکرار نمی شوند :مثلا شاید فقط این دفعه صحبت کردن همسرمان ش این قدر طول کشیده و همیشگی نیست یا این دفعه شوهرمان بدون اطلاع با دوستانش به سالن ورزشی رفته و همیشه بی خیال نیست در این حالت، تذکر ما منشا کدورت می شود . گاهی نیز می دانیم بعضی رفتارها ریشه در خلق و خوی افراد دارند و قابل تغییر نیستند و ما اگر بخواهیم پشت سرهم تذکر دهیم چیزی درست نمی شود و جز اوقات تلخی، ثمره ای ندارد پس چه بهتر که خودمان را به ندانستن بزنیم .
البته تغافل در مسائل مهم و حساس، توصیه نشده و برای جلوگیری از مشکلات بعدی باید اقدام صورت گیرد.
ــــــــــــــــــــــــــــــ
(1): بحار الأنوار: 74/ 167
(2): غرر الحکم: 3256
(3): غرر الحکم: 9149
کمال قانون در جامعیت آن است و این اتفاق برای قانون وقتی رقم میخورد که قلم قانونگذار صادقانه و با الهام از یک منبع آگاه به تمامی ابعاد خقلت انسان(1) که آن دین است، بر روی کاغذ جاری شده باشد؛ اگر این صداقت و عقیده را از قانونگذار بگیریم، مجموعه قانونگذاری و تگذاری از جهت اینکه مبادی وهمی و خیالی دارند، سطحی، مبهم و شکننده خواهند بود.
پاورقی
1-امام صادق(علیهلسلام)
اِنَّ اللّهَ اَنْزَلَ فِی الْقُرْآنِ تِبْیَانَ کُلِّ شَیءٍ حَتَّی وَاللهِ مَا تَرَکَ اللهُ شَیْئا یَحْتَاجُ اْلْعِبَادُ اِلَیْهِ اِلا بَیَّنَهُ لِلْنَّاسِ حَتَّی لا یَسْتَطِیعَ عَبْدٌ یَقُولَ لَوْ کَانَ هَذَا نُزِّلَ فِیْ اْلْقُرْآنِ اِلا وَ قَدْ اَنْزَلَ اللهُ فِیه»
همانا خداوند تبارک وتعالی قرآن را بیانگر هر چیزی قرار داده است حتی به خدا سوگند که رها نکرده چیزی را که بندگان خدا به آن احتیاج داشته باشند، تا آن جا که کسی نمیتواند بگوید: ای کاش خداوند آن را در قرآن بیان میکرده و نکرده است»
نور الثقلین، ج ۳، حدیث ۱۷۴
رسولاکرم(صلیاللّهعلیهواله)
اَلْجَمالُ صَوابُ الْقَوْلِ بِالْحَقِّ»(1)
جمال، به سخن حق گفتن است»
وقتی فریب و دروغ در بین مردمی ارزش شد و مردم در عین حالی که به زشت بودن این کار اعتراف میکنند، ولی باز خودشان را ناتوانتر از آن میبینند که بتوانند سالم زندگی کنند، آنگاه طبق روایات هر کس که زندگی با صداقت و سالم را انتخاب کند همانند ستارهای که در وسط آسمان تاریک برای اهل زمین خود نمایی میکند برای اهل آسمان خودنمایی خواهد کرد و صحنههای زیبایی از انسانیّت را برای آسمانیان رقم خواهد زد.
پاورقی
1-کنــزالعمال، 6853
شروط مشاور خوب
ما راههای زیادی را نرفته و سرد و گرم روزگار را مثل افراد مسن نچشیده ایم پس باید در زندگی از نظرات و دیدگاه های دیگران بهره ببریم. دین اسلام برای حل چالش های زندگی، به م سفارش کرده است. م کردن لازم نیست حتما با کسی انجام شود که تحصیلات آکادمیک روانشناسی و مشاوره را گذرانده باشد اگرچه افرادی که این دوره های را گذرانده اند می توانند گزینه های بهتری برای مشاوره باشند.
اما مهمترین شروط یک مشاور خوب در روایات چیست؟
اول : عاقل و متبحر باشد . در روایتی از امام علی علیه السلام آمده : شاوِرْ ذَوی العُقولِ، تَأمَنِ اَّلَلَ والنَّدَمَ.»(1) م با عاقل، انسان را از لغزش و مشکلات نگاه می دارد» پس اولین شرط مشاور این است که انسان عاقل و رشیدی باشد. عقل در این جا به معنای این است که شناخت کافی به مشکل و راه حل آن را داشته باشد، حال امکان دارد در رشته تحصیلی مشاوره آنها را فراگرفته باشد یا در زندگی آنها را یافته باشد. توجه به این شرط باعث می شود انسان با هر شخصی م نکند زیرا م با انسان نابلد، سرچشمه مشکلات است.
دوم : با تجربه باشد . در حدیثی از امام علی علیه السلام آمده : أفضَلُ مَن شاوَرتَ ذو التَّجارِب»2 یعنی از بهترین کسانی که می توانی با او م کنی انسان با تجربه است. طبق این روایت با تجربه بودن یک امتیاز است و اگر کسی در راه مشاوره دادن کارآزموده و آبدیده باشد بسیار بهتر از کسی است که تازه به آداب راهنمایی و مشاوره آشنا شده. البته این به معنای این نیست که افراد جوان برای م صلاحیت ندارند، بلکه به معنای این است که افراد با تجربه برای م بهتر از جوانان این کار هستند.
سوم : دلسوز باشد . درحدیث شریفی از پیامبر خدا صلى الله علیه و آله آمده : مُشاوَرَةُ العاقِلِ الناصِحِ رُشدٌ ویُمنٌ وتَوفیقٌ مِنَ اللَّهِ»3 م کردن با خردمندِ دلسوز، مایه هدایت و میمنت است. این شرط نیز بسیار مهم است زیرا چه بسا انسان با فرد عاقل و با تجربه ای م می کند ولی چون طرف مقابل دلسوز نیست راهکاری را ارائه می دهد که در آن به احساسات طرفین توجه نکرده و سختی ایجاد می کند.
1:غرر الحکم: 5755
2: غرر الحکم: 3279
3: المحاسن: 2/ 438
رسولاکرم(صلیاللّهعلیهواله)
الْکَمالُ حُسْنُ الْفِعالِ بِالصِّدْقِ»(1)
کمال، به انجام کارهای نیک توأم با صدق»
صداقت و اعتقادی که انسان را به خدا وصل کند شرط کمال هر عمل نیک و شرط انسانیّت هر انسانی است.
تنها چیزی که انسانیّت انسان را رقم میزند و گوهر انسانی انسان را به ظهور میرساند، خروج او از اوهام و خیالات و اتصالش به پروردگار متعال است.
کمال برای انسان وقتی رقم میخورد که رفتار و کردارش برخواسته از تعالیم دینی، صادقانه و برای جلب رضایت الهی باشد، اگر این صداقت و عقیده را از انسان بگیریم، مجموعه رفتار و کردار انسان و حتی قانونگذاری و تگذاری او هم از جهت اینکه مبادی خیالی و وهمی دارند، سطحی، مبهم و شکننده خواهد بود.
اعتقاد و باور به تعالیم انبیاءالهی و هماهنگ کردن صادقانه افعال و کردارمان چه در عرصه زندگی فردی و چه درعرصه زندگی ی و اجتماعی با آموزههای دینی و آسمانی، نه تنها برطرف کننده هر مشکل و باز کننده هر در بستهای خواهد بود، بلکه کمالآفرین و راهنمای هر انسان و یا کشوری به سوی تمدّن وکمال پیشرویش خواهد بود
پاورقی
1-کنــزالعمال، 6853
انتظار فرج نمیتواند به معنی کاری نکردن و منتظر بودن برای ظهور امام زمان(عج) باشد؛ اینکه ان ی کنند و فاسدان فساد کنند و دشمنان دین بر علیه دین تبلیغ کنند و ما هم به بهانه انتظار فرج کاری نکنیم دور از عقلانیّت است، مثال انتظار فرج مثال امتحانی است که صادقانه برای قبولی در آن باید زحمت و رنج کشید و سپس انتظار قبولی و فرجی از سوی پروردگار متعال داشت.
رسولاکرم(صلیاللّهعلیهوآله)
أفضلُ أعمالِ اُمّتی انتظارُ فَرَجِ اللّه ِعزّوجلّ»(1)
برترین کارهاى امّت من ، انتظار فرج از خداوند عزّوجلّ است»
پاورقی
کمال الدّین ، ص 644
گاهی بعضی از خانم ها برای به کرسی نشاندن خواسته هایشان به گریه متوسل می شوند،که در این صورت ممکن است در برخی موارد گریه ،چاره ساز باشد ،اما این ترفند کاملا موقتی است و بعد از مدتی نتیجه عکس خواهد داشت و اوضاع را بدتر می کند .
خانم ها بدانند
گریه سلاح مناسبی برای جلب توجه و بدست آوردن قلب مردان نیست،بلکه پس از مدتی به نوعی باعث نفرت و انزجار در مردان خواهد شد.
آثار گریه های گاه و بی گاه
مردان این گریه ها را نوعی شکست در اقتدارشان تلقی می کنند و این شکست را با رفتارهایی نظیر،تحقیر همسرشان و گاهی سرکوب آنها و حمله لفظی نشان می دهند،به آنها بی اعتنایی می کنند و سریعاً مکان را ترک می کنند،پس باید بدانید گریه کردن همیشه جواب نمی دهد.
گریه صحیح
گاهی خانم ها با گریه میخواهند به همسرشان بفهمانند که من شکسته ام و به حمایتت نیاز دارم
در این صورت ،در میان گریه هاتان به همسرتان بگویید که مأمن و مأوایتان اوست،و جز او کسی را ندارید که تکیه گاهتان باشد،اینجا مرد خود را مقتدر می بیند و برای تامین شما هر کاری می کند ،کافیست خود را قدرتمند در نزد شما حس کند.
اگر ن بتوانند از ظرافت های نه ای که خدا در وجودشان نهاده به درستی استفاده کنند،به راحتی می توانند بر قلب همسرانشان حاکم شوند ،بدون اینکه به سلاح های ناکارآمدی متوسل شوند.
نمی دانم چرا آدم ها با هم حرف نمی زنند؟چرا در زمان ناراحتی سکوت می کنند و قهر را بر حرف ترجیح می دهند!
باورداشته باشید ،تمام مشکلات و سوء تفاهم ها از همین حرف نزدن ها و استفاده نادرست و نابجا از کلمات شروع می شود.قدرت کلمات را نادیده نگیرید،گاه با چند جمله ی زیبا و احساسی می توانید تمام موانع و فواصل میانتان را از بین ببرید،فقط کافی است جادوی کلمات را باور داشته باشید.
آنچه از دل برآید ،لاجرم بر دل نشیند
حرفی که با باور درونی به شنونده زده می شود ،قطعاً برای او قابل باورتر است و تاثیرگذاری بیشتری دارد.
قدردانی با زیبا ترین جملات،افتخار کردن به یکدیگر،تعریف و تمجید،ابراز علاقه و احترام به شخصیت هم،اگر با اعتقاد بیان شود ،قطعا در دل و جان شنونده از جایگاه خوبی برخوردار می شود.
کلمات ویرانگر
انتخاب درست کلمات در بیان حرف هایتان بسیار اهمیت دارد،گاهی یک جمله ،حتی یک کلمه برای ویرانی یک رابطه کافی است.ویرانی بعضی از جملات به اندازه ای است که تمام پل های پشت سرتان را خراب می کند و راهی برای جبران باقی نمی گذارد.
خوشبختی تصادفی نیست ،ساختنی است
برای ساختن یک زندگی خوب کافی است دقت و ظرافت بیشتری نسبت به اطرافیانتان و احساساتشان به خرج دهید.
امیرالمومنین علیه السلام می فرمایند:
زیبا سخن بگویید ،تا پاسخ زیبا بشنوید (1)
یاد بگیریم اگر میخواهیم سخن زیبا بشنویم ،ابتدا خودمان در حرف زدن هایمان تجدید نظر کنیم.زن و شوهری که از هم صحبتی هم لذت می برند،هرگز به بن بست نمی رسند.
باور داشته باشید هیچ چیزی به اندازه ی سخن زیبا ،روی دل و جان و فکر شنونده تاثیر گذار نخواهد بود.
پاورقی
1-غررالحکم ح 2569
به این فکر کردید که چرا میخواهید همسرتان را تغییر دهید؟او تغییر کند تا شما خوب جلوه کنید؟او تغییر کند تا نزد خدا محبوب شود؟او تغییر کند تا روابطش در اجتماع بهتر شود؟
برای چه تغییر کند؟قبل از اینکه فکر تغییر همسرتان را داشته باشید و آن را دغدغه ی خود قرار دهید به این بیندیشید که برای چه میخواهید اورا تغییر دهید؟
اگر نتوانید سوال خودتان را پاسخ گو باشید ،پس قطعا دغدغه ی منصفانه ای ندارید.
این تفکر، که من می توانم همسرم را تغییر دهم ،اشتباه است.تغییر کردن امری درونی است و به انگیزه ی درونی نیاز دارد ،این را بپذیرید که نمی توانید کسی را از بیرون مجبور به تغییر کنید.
خانه های قدیمی را دیده اید، ترمیم این خانه ها گاهی برابر می شود با نابودیشان،انسان ها مثل همین خانه های قدیمی اند ،فکر تغییر را از سرتان بیرون بیندازید.
چرا فکر میکنید این وظیفه ی شماست که عیوب دیگران را رفع کنید؟
جارو جنجال به راه بیندازید ،دعوا کنید،تهمت بزنید ،گرو کشی کنید ،که به چه چیزی برسید؟
بیایید پیش از هر اقدامی ،ابتدا بیندیشید،آیا این کارها ارزش این را دارد که زندگیتان را به خاطرش به خطر بیندازید؟
لازم است رفتار همسرتان را به هر قیمتی تغییر دهید؟حتی به قیمت زندگیتان!
بیایید به خودتان و زندگیتان رحم کنید،اگر میخواهید زندگی توأم با آرامش داشته باشید درصدد تغییر کسی بر نیایید
همسرتان را آنگونه که هست بخواهید، و برای داشتن یک زندگی شاد و سالم ،تلاش کنید رفتارها و عادات همسرتان را بشناسید،بپذیرید،مدیریت کنید.
یادتان باشد همین فردی که امروز، ویژگی های اخلاقی او مورد اکراه شما هست ،همان خواستنی دیروز شماست.
زندگی مشترک ارزش این را دارد، که گاهی عیوب یکدیگر را ندیده بگیریم و بجای آن به تقویت نقاط مثبت
یکدیگر بپردازیم.
ناراحتی فقر یا حتّی توهّم و خیال فقیر شدن از جمله اموری است که به راحتی با اعصاب و روان انسان بازی میکند و قدرت تجزیه و تحلیل، دوراندیشی و ایمان را به پایینترین سطح خودش کاهش میدهد؛ در این هنگام است که خداوند سفره امتحان خود را برای پیدا کردن صادقین پهن میکند.
پیام کتب آسمانی و هنر پیامبران و انبیاء الهی آموزش و تعلیم عقلگرایی، دوراندیشی و ژرفنگری و در نتیجه بندگی پروردگار متعال به امّت خود بود و هنر شیطان و شیطانصفتان هم وسوسه و تلقین سطحینگری، مادیگرایی و جا زدن آن به جای عقل و عقلانیّت بود
امیرالمؤمنینعلی(علیهالسلام)
عَلَیْکَ بِإخوانِ الصِّدْقِ فَأَکْثِرْمِنِ اکْتِسابِهِمْ فَإِنَّهُمْ عُدَّةٌ عِنْدَالرَّخاءِ وَ جُنَّةٌ عِنْــدَالْبَــلاءِ»(1)
برتو باد که ملازم راستگویان باشی و در بهرهگیری از ایشان تلاش بیشتر کن، زیرا آنان در روزگار خوشی پشتوانه تو و به هنگام گرفتاری سپر تو هستند»
دوست و داشتن یک همراه که شنونده دردها و غمهای ما باشد و یا در خوشیها و موفقیتها در کنار ما باشد نعمتی است که ارزشش را نداند مگر کسی که آنرا داشته و الان از دستتش داده است.
یکی از مهمترین نکاتی که در روایات در باب دوستی و دوستیابی وارد شده است در اهمیّت وجود صداقت و پیدا کردن دوستان صادق و راست گفتار است؛ امّا در بسیاری از موارد ما خودمان را فراموش میکنیم و حتّی فراموش میکنیم که از خودمان بپرسیم که آیا اگر قرار باشد کسی به دنبال دوستی صادق و راست گفتار بگردد، ما را انتخاب خواهد کرد.
پاورقی
1-سفینةالنجاح
مَثَلُ الَّذِینَ یُنفِقُونَ اءَمْوَالَهُمْ فِی سَبِیلِ اللَّهِ کَمَثَلِ حَبَّةٍ اءَنبَتَتْ سَبْعَ سَنَابِلَ فِی کُلِّ سُنبُلَةٍ مِّاْ ئَةُ حَبَّةٍ وَاللَّهُ یُضَعِفُ لِمَن یَشَآءُ وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِیمٌ»(1)
حکایت آنان که اموال خویش را در راه خدا انفاق میکنند حکایت دانهای است که هفت خوشه رویانیده که در هر خوشه صد دانه باشد، و خدا برای هر که بخواهد، دو برابر هم میکند، که خدا وسعت بخش و دانا است»
وقتی پای دستگیری و کمک به همنوعان و دوستانمان در میان است، وسوسه و ترساندن از فقر هم کاری است که شیطان با ما شروع میکند و این در حالی است که خداوندی که وسعت دهنده روزی بندگانش است، از قبل و در همه زمانها به کسانی که قلبشان را به صداقت و دستشان را به انفاق آراسته کنند، وعده وسعت و برکّتی در زندگیشان به همانند رشد دانههای گندم داده است.
ببخش مال و مترس از کمی که هر چه دهی
جـزای آن بـه یـکـی، ده ز دادگــر یــابـی
پاورقی
1-سوره مبارکه بقره آیه261
دریافت
فقط کافیست نگاهمان را به قرآن تغییر دهیم و به عنوان یک کتاب زندگی سراغ قرآن برویم تا ببینیم که خط به خط آیات قرآن از نصیحتها، پندها و داستانهای قرآنی به انسان میآموزد که چگونه فکر کند، چگونه ببیند، چگونه بشنود و در نهایت چگونه خدا را پیدا کند و چگونه به تکامل انسانی خویش برسد.
إِنَّ هذَا الْقُرْآنَ یَهْدی لِلَّتی هِیَ أَقْوَم»(1)
همانا این قرآن خلق را به راستترین و استوارترین طریقه هدایت میکند»
پاورقی
1-سوره مبارکه اسراءآیه9
دریافت
بهترین شیوه، بهترین اخلاق، بهترین تحلیل و حتّی کاملترین و استوارترین سبک و طریقه زندگی و تگذاری تنها و تنها در سینه کسانی جای دارد که تسلّط و بهره معنوی آنان از قرآن بیشتر و کاملتر از بقیه باشد.
إِنَّ هذَا الْقُرْآنَ یَهْدی لِلَّتی هِیَ أَقْوَم»(1)
همانا این قرآن خلق را به راستترین و استوارترین طریقه هدایت میکند»
پاورقی
1-سوره مبارکه اسراءآیه9
خوابهای معنوی امانت هستند و در بعضی موارد اسرار محسوب میشوند که اگر به گوش نااهلان و افرادی که نفس سالمی ندارند برسند، مثل برگ گلی که بازیچه دستان دیگران شده طراوت و اثرشان را در همان لحظه و یا به مرور زمان از دست خواهند داد.
رسول اکرم(صلیاللّهعلیهواله)
الرؤیا لا تُقَصُّ ، إلاّ علی مؤمنٍ خلا مِن الحَسَدِ و البَغیِ»(1)
رؤیا را جز برای مؤمنی که از حسادت و فساد مبرّاست ، نباید بازگو کرد»
لا تُقَصُّ الرؤیا ، إلاّ علی عالِمٍ أو ناصِحٍ»(2)
رؤیا را جز برای شخص عالم یا خیرخواه، نباید بازگو کرد»
1-الکافی ۸/۳۳۶/۵۳۰
2-کنز العمّال : ۴۱۳۹۵
آزادی و بیبندباری و پایبند نبودن به دستورات دینی و آسمانی میتواند صحنههای جذاب و حسرت برانگیزی برای کسانی که از دور به تماشا نشستهاند رقم بزند، امّا غافل از اینکه تمام اینها لذّتها پوستهها و نمایشهایی هستند که باطن و معنایی جز افسردگی، تباهی و بیهویّتی و در نهایت کیفر و عذاب الهی را به دنبال ندارند.
امیرالمؤمنین علی(علیه السلام)
شَتّانَ مابَیْنَ عَمَلَیْنِ : عَمَلٌ تَذْهَبُ لَذَّتُهُ وَتَبْقی تَبِعَتُهُ وَعَمَلٌ تَذْهَبُ مَؤُونَتُهُ وَیَبْقی اءَجْرُهُ»(1)
بسیار فاصله است بین دو عمل : عملی که لذّتش از میان می رود و مسئولیت و کیفرش باقی ماند ، و عملی که سختی و رنجش از بین می رود و اجر و پاداشش جاودانه می ماند»
حکمت 121 نهجالبلاغه
دریافت
هر دانشمند و هر فیلسوف و نظریه پردازی به اندازه وسع فکری و تجربهای که از زندگی داشت دنیا را دید و برای سبک زندگی انسانها ایدهپردازی کرد، امّا وقتی حرف از دین و تعالیم انبیاء الهی میزنیم موضوع فرق میکند و در واقع ما در حال گفتگو از تعالیمی هستیم که توسط خالق بشریّت که احاطه کامل به مخلوق خود یعنی انسان دارد، برای انسان فرستاده شده است.
إِنَّ هذَا الْقُرْآنَ یَهْدی لِلَّتی هِیَ أَقْوَم»(1)
همانا این قرآن خلق را به راستترین و استوارترین طریقه هدایت میکند»
پاورقی
1-سوره مبارکه اسراءآیه9
دریافت
تفکّر و ماحصل عمر هیچ دانشمند، هیچ فیلسوف و متفکّر و حتّی هیچ دینی از ادیان ابراهیمی در کمال و جامعیّت به پایداری، قوام و جامعیّت تفکّر و طریقت ارائه شده در قرآن کریم نیست و خود پروردگار هم در آیه 9 سوره مبارکه اسراء پرده از این حقیقت برمیدارد
إِنَّ هذَا الْقُرْآنَ یَهْدی لِلَّتی هِیَ أَقْوَم»(1)
همانا این قرآن خلق را به راستترین و استوارترین طریقه هدایت میکند»
پاورقی
1-سوره مبارکه اسراءآیه9
خودکشی، افسردگی و ناامیدی نتیجه زندگی کسانی میشود که نگاه درستی به دنیا نداشتند و در خیالات وتفکّرات اشتباه خود غرق شده بودند؛ دعا، توسل، توکّل همه و همه این معارف دستوراتی از طرف خداوند هستند که اگر درست فهمیده شوند، کلید حل و گذر از تمام مشکلات و بنبستهای زندگی چه مادی و چه معنوی هستند.
دعا کردن صادقانه چه در خلوت و چه در جلوت برای شخصی غائب و غیر از خودمان مانند همسرمان میتواند یکی از بهترین و منحصر به فردترین روشها و دستورالعملها برای بهبود وضع زندگی و همچنین مبارزه با صفات رذیلهای همچو خودخواهی و تکبّر باشد.
رسول اکرم(صلیاللّهعلیهواله)
لیسَ شیٌ اسرعَ اجابةً من دعاء غائبٍ لغائب»(1)
اجابت دعایی سریعتر از اجابت دعای غائب برای غائب نیست»
پاورقی
1-کافی،جلد2،صفحه510
صداقت و اخلاص، ریاء و خودنمایی هر دو اتفاقاتی هستند که در نیّت و قلب انسان رخ میدهند و از چشم دیگران پنهان هستند که بعد از رعایت آداب شرعی یک عبادت، ملاک قبولی و یا عدم قبولی اعمال انسان نزد پروردگار متعال میشوند.
مکن هرگز به طاعت خودنمایی
بران زین خانه نفس خودنما را
رسولاکرم(صلیاللهعلیهواله)
إِنَّ أَخْوَفَ مَا أَخَافُ عَلَیکمُ، الشِّرْک الْأَصْغَرُ قَالُوا وَ مَا الشِّرْک الْأَصْغَرُ یا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ هُوَ الرِّیاءُ یقُولُ اللَّهُ تَعَالَی یوْمَ الْقِیامَةِ إِذَا جَازَی الْعِبَادَ بِأَعْمَالِهِمْ اذْهَبُوا إِلَی الَّذِینَ کنْتُمْ تُرَاءُونَ فِی الدُّنْیا فَانْظُرُوا هَلْ تَجِدُونَ عِنْدَهُمُ الْجَزَاء»(1)
آن چه بیشتر از شما می ترسم، شرک کوچک است؛ گفتند: یا رسول اللَّه شرک کوچک کدام است؟ فرمودند: آن ریا می باشد، روز قیامت که خداوند بندگان را پاداش می دهد می گوید: بروید از کسانی که برای آنها کار می کردید پاداش خود را طلب کنید و ببینید آیا آن ها می توانند پاداش شما را بدهند.»
پاورقی
1-البغدادی، کتاب الأیمان، ۱۴۲۱ق، ج۱، ص۷۲.
دارایی و اموال انسان نمیتواند ملاک خوبی برای سنجش میزان زهد و بی رغبیتی کسی به دنیا باشد چرا که زهد یعنی تزکیه دل انسان از اغیار و ماسویاللّه که این حرکت و این اتفاق در قلب انسان رخ میدهد و از دید دیگران پنهان است.
نقل میکنند که مرحوم ملا احمد نراقی کاشانی، نویسنده کتاب اخلاقیمعراج السعادهًْ»، ساکن در کاشان بود. درویشی که کتاب معراج السعادة و بخش زهد و پارسایی آن کتاب را خوانده بود، نزد ملا احمد نراقی آمد و دید ملا احمد زندگی و دستگاه مرتبی دارد. درویش، وقتی آن همه بیا و برو و شهرت و دستگاه محقق نراقی را دید، تعجب کرد که این استاد اخلاق ، چرا خودش زاهد و پارسا نیست!
بعد از چند روز که میخواست مرخص شود، مرحوم نراقی فهمیده بود که برای آن درویش، معمایی پیش آمده است. به او گفت: کجا میخواهی بروی؟ او عرض کرد: میخواهم به کربلا بروم. محقق نراقی فرمود: من هم میآیم. او گفت: من باید چند روز صبر کنم تا مهیا شوی؟
مرحوم نراقی فرمود: همین الان حاضرم. به راه افتادند تا به قم رسیدند. در قم، محقق نراقی دید رنگ صورت درویش تغییر کرد.
از علت پرسید. او گفت: کشکولم را در کاشان جا گذاشتهام. محقق نراقی فرمود: کشکول در جای خودش هست. فعلاً برویم و بعد برمیگردیم و کشکول شما را میدهم.
درویش گفت: من بدون کشکول نمیتوانم زندگی کنم، باید برگردیم و آن را بردارم. مرحوم نراقی همانجا فرصت را به دست آورد؛ به او فهماند که زهد اسلام یعنی چه؟ زاهد آن نیست که در جامعه نباشد؛ شهرت نداشته باشد؛ یا ریاست نداشته باشد. زاهد کسی است که دلبستگی به چیزی یا به کسی جز خدا نداشته باشد و دلبستگی ولو به کشکول باشد، زاهد نیست.
دل ز دنیای شما بر کنده ام تا نپنداری اسیری خاکی ام
وقتی حرف حقی در تراز آیات وحی و کلام خداوند به کسی عرضه شود و انسان به جای اینکه سر فرود آورده و تفکّر کند، بدون دلیل و تنها برای لجبازی انکار کند، طبق بیان آیه به مانند کسی میشود که صورتش را بر زمین گذاشته و بدون اینکه اطراف خود را نگاه کند و حرف کسی را گوش کند تنها از روی لجبازی میخزد.
أَ فَمَنْ یَمْشی مُکِبًّا عَلی وَجْهِهِ أَهْدی أَمَّنْ یَمْشی سَوِیًّا عَلی صِراطٍ مُسْتَقیم»(1)
پس آیا کسی که با صورت روی زمین میخزد هدایت یافتهتر است و یا آن کس که استوار و راست قامت در صراط مستقیم گام برمیدارد؟»
پاورقی
1-سوره مبارکه ملک،آیه22
ظرافت و لطافت سلوک سالک هنگامی که در آسمان قلب پروراز میکند و هنگامی که باید قلبش یکدست و کامل در مسیر صداقت و اخلاص نسبت به پروردگارش باشد به حدی است که تنها ذرهای توجّه به غیر خدا و خروج از مسیر تعادل طبق بیان آیه شریفه او را نه تنها از آن افق عالی ساقط خواهد کرد بلکه در هنگام سقوط گرفتار طوفان و مرغان شکارچی نیز خواهد کرد.
به اخلاص خوانید پروردگار | که آنکس که شد مشرک کردگار |
همانند این است اندر مثال |
که از آسمان افتد آن بد خصال |
حُنَفاءَ لِلَّهِ غَیْرَ مُشْرِکینَ بِهِ وَ مَنْ یُشْرِکْ بِاللَّهِ فَکَأَنَّما خَرَّ مِنَ السَّماءِ فَتَخْطَفُهُ الطَّیْرُ أَوْ تَهْوی بِهِ الرِّیحُ فی مَکانٍ سَحیق»(1)
مخلصان خدا باشید نه مشرکان او، و هر که به خدا شرک آورد چنان است که از آسمان در افتاده مرغان او را بربایند، و یا باد او را به جایی دوردست برد.
پاورقی
1-سوره مبارکه حج، آیه31
توفیق توانمند شدن قلب انسان برای انجام با اخلاص اعمال توفیقی است که در سینه هر انسانی جای نمیگیرد و سنگینی آن برای هر قلبی قابل تحمّل نیست و سنگینتر و طاقتفرساتر از آن حفظ این صداقت و این اخلاص تا پایان عمر است که بدون عنایت پروردگار متعال این حفاظت و این پایداری در اخلاص از توان انسان خارج است
امیرالمؤمنینعلی(علیهالسلام)
اَلاْبْقاءُ عَلَی الْعَمَلِ حَتّی یَخْلُصَ اءَشَدُّ مِنَ الْعَمَلِ ، وَالْعَمَلُ الْخالِصُ الَّذی لا تُریدُ اءَنْ یَحْمِدَکَ عَلَیْهِ اءَحَدٌ إِلا اللّهَ عَزَّوَجَلَّ»
نگهداری عمل از خود عمل مشکل تر است و عمل خالص آن است که قصدت این نباشد که تو را در برابر آن عمل تعریف و توصیف کنند و فقط انگیزه ات خدا باشد و بس»
بحارالانوار
مثال قلبی که برای پروردگارش خالص شده و از قید و بند غیر خدا رهیده است به مانند مرغی میماند که در آسمان و افقی بالاتر از افق طوفانها و بادهای شدید پرواز میکند و تغییر تحوّلات زندگی دنیا روی اعتقادات و ایمان قلبی او تاثیری نمیگذارد
امیرالمؤمنینعلی(علیهالسلام)
اَلاْبْقاءُ عَلَی الْعَمَلِ حَتّی یَخْلُصَ اءَشَدُّ مِنَ الْعَمَلِ ، وَالْعَمَلُ الْخالِصُ الَّذی لا تُریدُ اءَنْ یَحْمِدَکَ عَلَیْهِ اءَحَدٌ إِلا اللّهَ عَزَّوَجَلَّ»
نگهداری عمل از خود عمل مشکل تر است و عمل خالص آن است که قصدت این نباشد که تو را در برابر آن عمل تعریف و توصیف کنند و فقط انگیزه ات خدا باشد و بس»
بحارالانوار
محصول عبادت و ریاضتهای شرعی مثل روزه در اسلام برابر است با از بین رفتن تاریکیهای دل انسان و در نتیجه شکوفا شدن فطرت انسان که در روز عید فطر وقتی در روایات اشاره به جایزه برای روزهداران شده است منظور از جوایز نیز همین است که هر کس به اندازه اخلاص و تلاشش به توفیقاتی در این راستا دست پیدا میکند
امام باقر(علیهالسلام)
قَالَ النَّبیُّ9 اِذا کانَ أَوَلَ یَوْمٍ مِنْ شَوَّالٍ نادَی مُنادٍ: أَیُّهَا الْمُؤْمِنُونَ اغْدُوا إِلَی جَوَائِزِکُمْ ثُمَّ قَالَ یَا جَابِرُ جَوَائِزُ اللَّهِ لَیْسَتْ بِجَوَائِزِ هَؤُلَاءِ الْمُلُوکِ ثُمَّ قَالَ هُوَ یَوْمُ الْجَوَائِز»(1)
پیامبر اکرم(ص) فرمود: روز اوّل شوال (و عید فطر) که می شود منادی ندا می دهد: ای مؤمنان! صبح گاهان به دنبال جوایزتان باشید [که از طرف خداوند متعال آماده شده است]. سپس فرمود: ای جابر! جوایز خدا مانند جوایز شاهان [مادّی] نیست [بلکه جوایز بسیار ارزشمند و غیر قابل توصیف است]. سپس فرمود: آن روز، روز (گرفتن) جایزه ها است.»
پاورقی
1-الکافی ؛ ج 4 , ص 168
فطر، عید اولیاء اللّه و روزه داران و کسانی است که حتی اگر بدلایل شرعی نتوانستند روزه بگیرند ولی روزه نگرفتن آنها هم از روی صداقت و تسلیم دربرابر دستور پروردگارشان بود که طبق روایات در این شب و در این روز فرا خوانده میشوند تا از آنها قدردانی شود و جوایزشان را دریافت کنند
امام صادق(ع)
إِذَا کَانَ صَبِیحَةُ یَوْمِ الْفِطْرِ نَادَی مُنَادٍ اغْدُوا إِلَی جَوَائِزِکُمْ»
زمانی که صبح روز عید فطر می شود منادی [از آسمان] ندا می کند، صبح زود به دنبال گرفتن جوایزتان باشید.
الکافی ؛ ج 4 , ص 168
مثال کار خیری که از قلبی خالص برمیخیزد و حفظ میشود، مثال زمینی میشود که در بهترین شرایط از نظر نور آفتاب بدون وجود سایهای مزاحم و یا بهترین شرایط از نظر بارش باران بدون وجود شدتی مخرّب و یا بهترین هوا بدون وجود گرد و خاک و آفتی گزنده در بهترین شرایط در دامنه کوه قرار میگیرد و در نتیجه ثمر و نتیجهای دو چندان میدهد
وَ مَثَلُ الَّذینَ یُنْفِقُونَ أَمْوالَهُمُ ابْتِغاءَ مَرْضاتِ اللَّهِ وَ تَثْبیتاً مِنْ أَنْفُسِهِمْ کَمَثَلِ جَنَّةٍ بِرَبْوَةٍ أَصابَها وابِلٌ فَآتَتْ أُکُلَها ضِعْفَیْنِ فَإِنْ لَمْ یُصِبْها وابِلٌ فَطَلٌّ وَ اللَّهُ بِما تَعْمَلُونَ بَصیر»(1)
و حکایت آنان که اموال خود را به طلب رضای خدا و استواری دادن به دلهای خویش انفاق میکنند، عملشان مانند باغی است بر بالای تپهای، که رگباری به آن رسد، و دو برابر ثمر داده باشد، و اگر رگبار نرسیده به جایش باران ملایمی رسیده، خدا به آنچه میکنید بینا است»
پاورقی
1-سوره مبارکه بقره، آیه265
انسان تا انسان است و تا تعلّقات و وابستگیهای دنیوی خود را حفظ کرده است، دیده شدن و در مقابل کار نیک مورد تحسین و احترام دیگران واقع شدن از جمله نیازهای طبیعی اوست که اگر این احترام و این تحسین را از او سلب کنیم طبق روایات نه تنها قدر نعمت خداوند را ندانستهایم بلکه ممکن است لعن و نفرین خداوند را هم برای خود خریده باشیم
امامصادق(علیهالسلام)
لَعَنَ اللّه قاطِعی سُبُلَ المَعروفِ، قیلَ وَ ما قاطِعوا سُبُلِ المَعروفِ؟ قالَ: اَلرَّجُلُ یُصنَعُ إلَیهِ المَعروفَ فَیَکفُرُهُ ، فَیَمتَنِعُ صاحِبُهُ مِن أن یَصنَعَ ذلِکَ إلی غَیرِهِ»(1)
خدا لعنت کند راهن نیکی را، سئوال شد راهن نیکی چه کسانی هستند؟ فرمودند: کسی که به او نیکی شود، و او ناسپاسی کند، در نتیجه نیکوکار را از نیکی به دیگران باز دارد»
پاورقی
1-کافی(ط-الاسلامیه) ج4، ص33
نگاه قرآن کریم به حالت کسانی که از خداوند و دین غافل هستند و همینطور روز تا شب و شب تا روز در فکر سیر کردن شکم و پر کردن حساب و یا جبران کردن ضررهای مالی خود هستند را به مردگی و مرده بودن تشبیه میکند و آنها را مثل مردگان متحرّکی میبیند که در هزارتوی دنیا و مشکلات دور میزنند و نمیتوانند راه خروج از این مشکلات را پیدا کنند.
أَ وَ مَنْ کانَ مَیْتاً فَأَحْیَیْناهُ وَ جَعَلْنا لَهُ نُوراً یَمْشی بِهِ فِی النَّاسِ کَمَنْ مَثَلُهُ فِی الظُّلُماتِ لَیْسَ بِخارِجٍ مِنْها»(1)
آیا آن کس که مرده بود و زندهاش کرده برای او نوری قرار دادیم که به کمک آن میان مردم راه میرود با کسی که صفت وی در ظلمات (بودن) است و از آن بیرون شدنی نیست چگونه مثل هم توانند بود»
پاورقی
1-سوره مبارکه انعام ایه122
آماده نگه داشتن ذهن برای دیدن آیات و نشانههای قدرت خداوند و یا عبرت گرفتن از سرگذشت اطرافیان و یا گذشتگان و یا توجّه و درس گرفتن از همین اتفاقات روزمره زندگی که هر روز با آن سروکار داریم، نه تنها میتواند یکی از بهترین و برترین عبادات را برای ما رقم بزند، بلکه به مرور زمان از ما انسانی عالم و آگاه و حکیم خواهد ساخت.
رسولاکرم(صلیاللّهعلیهواله)
فِکْرُ ساعَةٍ خَیرٌ مِنْ عِبادَةِ سَنَةٍ»(1)
یک ساعت فکر کردن از یک سال عبادت بهتر است»
عن الحسن الصیقل قال : ساءلت اباعبداللّه علیه السّلام عمّا یروی النّاس اءنّ تفکُّرَ ساعةٍ خَیْرٌ مِنْ قیامِ لیلةٍ ، قُلت : کیفَ یَتَفَکَّر ؟ قال : یَمرُّ بالْخَربَةِ اءو بالدّارِ فَیَقولُ : اءین ساکنوکَ ، اءین بانوکَ ، ما لکَ لا تَتَکَلَّمین»(2)
حسن صقیل گفت : از امام صادق علیه السّلام پرسیدم : منظور از روایتی که می گوید : یک ساعت تفکر ، از یک شب عبادت بهتر است چیست ؟ و چگونه باید تفکّر کرد ؟
امام در پاسخ فرمود : هنگامی که از کنار ویرانه ، یا خانه مخروبهای می گذرید ، خطاب به آن بگوید : ساکنان تو کجا رفتند ؟
بنیانگذارانت چه شدند ؟ چرا سخن نمی گویی ؟
پاورقی
1-بحار الانوار، ج 6، ص 133
2-اصول کافی ، ج 2، ص 55، ح 4
عبادت و زیاد نماز خواندن و روزه گرفتن همیشه نمیتواند امنیّت معنوی و اعتقادی انسان را حفظ کند و انسان را از فتنهها و شبهات و سوالاتی که از دین و یا بر علیه مطرح میکنند محافظت کند، به همین جهت شاید یکی از دلایلی که در قرآن نزدیک به سیصد مرتبه مخاطب را به تفکر و تعقّل و آگاهی نسبت به مسائل مختلف دینی و اعتقادی دعوت کرده است همین باشد
امام صادق(علیهالسلام)
اَفضَلُ العِبادةُ اِدمانُ التَّفکُّرفی اللهِ و فی قُدرَتهِ»(1)
برترین عبادت مداومت نمودن بر تفکّر درباره خداوند و قدرت اوست»
امام حسنعسگری(علیهالسلام)
لَیسَتِ العِبادَةُ کَثرَةَ الصیّامِ وَ الصَّلوةِ وَ انَّما العِبادَةُ کَثرَةُ التَّفَکُّر فی أمر اللهِ»(2)
عبادت کردن به زیادی روزه و نماز نیست، بلکه (حقیقت) عبادت، زیاد در کار خدا اندیشیدن است»
پاورقی
1-الکافی،ج2،ص55
2-تحف العقول، ص442
در قرآن کریم مجموعاً بالغ بر سیصد بار تحت عناوین مختلفی مخاطبش را به تفکّر، تعقّل و اندیشه دعوت کرده است، پس بدون شک میوه و ثمره چنین دینی نمیتواند تعصّب، جهل و سطحینگری باشد.
امام صادق(علیهالسلام)
اَفضَلُ العِبادةُ اِدمانُ التَّفکُّرفی اللهِ و فی قُدرَتهِ»(1)
برترین عبادت مداومت نمودن بر تفکّر درباره خداوند و قدرت اوست»
امام حسنعسگری(علیهالسلام)
لَیسَتِ العِبادَةُ کَثرَةَ الصیّامِ وَ الصَّلوةِ وَ انَّما العِبادَةُ کَثرَةُ التَّفَکُّر فی أمر اللهِ»(2)
عبادت کردن به زیادی روزه و نماز نیست، بلکه (حقیقت) عبادت، زیاد در کار خدا اندیشیدن است»
پاورقی
1-الکافی،ج2،ص55
2-تحف العقول، ص442
اساس مشکل کسانی مثل ما که دچار فکر و خیالات و خواطر هستند بیشتر به کم توجّهی و کوتاهی خودمان در جدی گرفتن و توجّه نکردن به اهمیّت واجبات دینی و ترک محرمّات الهی بر میگردد که باعث امیدواری شیطان و مستعد شدن فکر و ذهنمان برای قبول وسوسه و خواطر میشود.
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ
قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النَّاسِ (1)مَلِکِ النَّاسِ (2)إِلهِ النَّاسِ (3)مِنْ شَرِّ الْوَسْواسِ الْخَنَّاسِ (4)الَّذی یُوَسْوِسُ فی صُدُورِ النَّاسِ (5)مِنَ الْجِنَّةِ وَ النَّاسِ (6)
بگو پناه میبرم به پروردگار مردم (1)فرمانروای مردم (2)معبود مردم (3)از شر وسوسهگر نهانی (4)که در دل مردم وسوسه میکند (5)چه آنها که از جنس جن هستند و چه آنها که از جنس انسانند (6)
سوره114 قرآن کریم
گاهی فقط یک سکوت کوتاه و سخن نگفتن کلیدی میشود برای تمام شدن و یا شروع نشدن مشکلات و قبولی در امتحانات خداوند
امیرالمؤمنینعلی(علیهالسلام)
قِلَّةُ الْمَنْطِقِ حُکْمٌ عَظِیمٌ فَعَلَیْکُمْ بِالصَّمْتِ فَإِنَّهُ دَعَةٌ حَسَنَةٌ وَ قِلَّةُ وِزْرٍ وَ خِفَّةٌ مِنَ الذُّنُوب»(1)
کم گویی ، حکمت بزرگی است ، بر شما باد به خموشی که آسایش نیکو و سبکباری و سبب تخفیف گناه است»
پاورقی
1-تحف العقول ص 394
تفکّر و نیّت ثروتمند شدن وقتی ارزش پیدا میکند و وقتی تبدیل به یک آرمان الهی میشود که آخرتساز باشد و در مسیر رضای الهی و در راستای محرومیّت زدایی و روشن کردن نوری در خانه امّت رسول اکرم(صلیاللّهعلیهواله) و قدرت بخشیدن به دین خداوند باشد، وگرنه در ثروتی که مایه تکبّر و فخر شود و انسان را به جنون زندگی اعیانی بیاندازند، جز ظلمت و تاریکی چه سودی است.
عبد اللّه بن ابی یعفور گوید: مردی به امام صادق علیه السّلام عرض کرد: به خدا سوگند! ما دنیا طلب هستیم و دوست میداریم که (نعمتهای) دنیا به ما داده شود.
فرمود: دوست داری با آنچه کار کنی؟
گفت: برای خودم و خانوادهام راحتی فراهم کنم، صلۀ رحم بهجا آورم، صدقه بدهم و حج و عمره انجام دهم.
فرمود: این دنیاطلبی نیست؛ این آخرتطلبی است.
ترجمه فروع کافی ؛ ج 5 , ص 174
وقتی حرف از حق و حقانیّت میشود و حرف از پیاده شدن دین خداوند و سیره اهل بیت(علیهم السلام) بر روی زمین میشود، کبوتر خیال ذهن انسان تا بلندترین افقها اوج میگیرد؛ ولی وقتی زمان اجرا شدن و پیاده شدن آن آرمانها و آن ارزشها میشود، فشار هوسبازان و هوسرانان و مستکبران عالم به قدری زیاد میشود و آنقدر عرصه را بر انسان تنگ میکنند که تنها آن کبوتران با صداقتِ بلند پروازی میتوانند دوام بیاورند که بالهای حق طلبشان از جنس علم و استدلال باشد نه از جنس ذوق و خیال
امیرالمؤمنینعلی(علیهالسلام)
الحقُّ أوسع الاشیاء فی التواصُف و أضیقها فیالتَّناصف»(1)
دایره حق گستردهترین چیزها در گفتار و تنگترین آنها در عمل است»
پاورقی
1-بحار الأنوار ؛ ج 27 , ص 251
گاهی دوستانی ایرادی میگیرند که چرا بعضیها دیندار نیستند و حتّی خلافکار هم هستند ولی خداوند آنها را عذاب نمیکند و آنها راحت کارشان را میکنند.
اول اینکه دلایل و حکمتهای زیادی برای زود کیفر نکردن خداوند وجود دارد که از متن آیات و روایات بعضی از این علّتها را میتوان فهمید.
دوم اینکه در جواب اینچنین سوالی اول باید بدانیم که فلسفه خلقت این دنیا برای چیست و آیا اصلاً قرار است که هر کس خلافی کرد خداوند زود کیفرش دهد.
ولی در هر صورت ما باید بدانیم که دنیا و نظام این دنیا بسیار کوچکتر از آن است که بتواند ثمره و نتیجه کاملی از اعمال و رفتار و نیّات باطنی انسان را به ظهور برساند و کلیّات فلسفه خلقت این دنیا بر مبنای کاشتن بنا شده است و برداشت و درو کردن محصول عمر انسان چه به خیر و سعادت باشد، چه به شرّ و شقاوت اتفاقی است که در آخرت و سرای قیامت رقم خواهد خورد.
رسول اکرم(صلیاللّهعلیهواله)
الدنیا مَزرَعةُ الآخِرَةِ»(1)
دنیا کشتزار آخرت است»
1-عوالی اللآلی : 1/267/66
خالی شدن ذهن از خیالات گناهآلود شروعی برای تکامل اخلاقی و معرفتی انسان و باز شدن در معارف الهی است و همه این اتفاقات وقتی رقم میخورد که ما چشم و گوش کنترل شدهای داشته باشیم که اجازه دیدن و شنیدن صحنهها و سخنان وسوسه برانگیز و گناهآلود را نداشته باشند
رسول اکرم(صلیاللّهعلیهواله)
کسی که از نگاههای ناروا بپرهیزد، حق تعالی ایمانی به او عطا خواهد کرد که شیرینی آن را در قلبش احساس کند.»
مستدرک الوسائل، ج 14، ص 368
چشم و گوشی که کنترل شده است و اجازه دیدن و شنیدن هر چیزی را ندارد، نه تنها بهترین مراقب بلکه تنهاترین روش برای از بین بردن خیالات گناهآلود و حتّی بالاتر آز آن کلید خالی کردن ذهن و کنترل و مدیریّت آن است
رسول اکرم(صلیاللّهعلیهواله)
غُضُوا ابصارکم ترون العجایب»(1)
چشم های تان را از مناظر شهوت انگیز بپوشانید تا عجایب را ببینید»
مستدرک الوسائل، ج 14، ص 270
باطل جلوه دادن حق، بازی با کلمات و غبارآلود کردن فضا میدان بازی منافقان برای حق جلوه دادن خودشان است و تا زمانی که سطح آگاهی و مخصوصاً معنویّت جامعه برای تشخیص نور از تاریکی افزایش پیدا نکند، سخنان حق بساری در سینه صادقان و مؤمنان به امانت خواهد ماند.
امیرالمؤمنینعلی(علیهالسلام)
اَلمنافقُ مَکورٌ مُضِرٌّ مُرتابٌ»(1)
آدم منافق فردی است مکّار، حیلهگر، زیانرسان و همیشه محل شک و اتّهام است.
پاورقی
1-فهرستغرر، ص ٣٩٤
درست است که تدبیر و برنامهریزی و خود را در معرض اسباب قرار دادن لازمه زندگی در این دنیاست، ولی گاهی اوقات آدم مؤمنانی را میبیند که بدون برنامهریزی و بدون اینکه خود را در معرض اسباب و واسطههای روزی قرار بدهند، تنها با انجام وظیفه و توکّل به درگاه خداوند، دنیا به طرف آنها حرکت میکند و اسباب و واسطههای روزی بدون حساب و کتابی جلوی پایشان قرار میگیرد
وَاللَّهُ یَرْزُقُ مَنْ یَشَاءُ به غیرِ حِسَابٍ»(1)
إِنَّ اللَّهَ یَرْزُقُ مَنْ یَشَاءُ به غیرِ حِسَابٍ»(2)
وَاللَّهُ یَرْزُقُ مَنْ یَشَاءُ به غیرِ حِسَابٍ»(3)
تا خدا آنان را بر [پایه] نیکوترین عملی که انجام دادهاند پاداش دهد ، و از فضلش برای آنان بیفزاید ، خدا به هر که بخواهد بیحساب روزی میدهد»
پاورقی
1-بقره/212
2-آل عمران/37
3-نور/38
اخلاص و صادقانه در خدمت خداوند بودن از جمله حرکتهای باطنی و قلبی در انسان است که شروعش آسان ولی دوام و استمرارش بسیار مشکل و یا حتّی از عهده انسان خارج است که عنایت خداوند و حمایت فرشتگان آسمانی برای مقابله با طبقات جبهه کفر و جهل را میطلبد.
إِنَّ الَّذینَ قالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقامُوا تَتَنَزَّلُ عَلَیْهِمُ الْمَلائِکَةُ أَلاَّ تَخافُوا وَ لا تَحْزَنُوا وَ أَبْشِرُوا بِالْجَنَّةِ الَّتی کُنْتُمْ تُوعَدُون»(1)
اما آنهایی که گفتند پروردگار ما اللَّه است و بر گفته خود پافشاری و استواری هم کردند، ملائکه بر آنان نازل گشته و میگویند نترسید و غم مخورید و به بهشت بشارت و خوشوقتی داشته باشید، بهشتی که در دنیا همواره وعدهاش را به شما میدادند»
1-سوره مبارکه فصلّت آیه30
اختیار هیچ چیزی از دنیا و آخرت نیست که در دست محمّد و ال محمد(صلیاللهعلیهواله) نباشد و هیچ راه وصالی هم نیست برای کسی که به دنبال غیر محمّد و ال محمّد(صلیاللهعلیهواله) باشد
امام صادق(علیهمالسلام)
إِجْعَلُونا مَخْلوقینَ وَ قُولُوا فینا ما شِئْتُم؛ فَلَنْ تَبْلُغُوا»(1)
ما را آفریدۀ خدا بشمارآورید وهرچه میخواهید درباره ما بگویید، با اینحال باز به مقام ما نخواهید رسید»
پاورقی
1-بصائرالدرجات، ص۲۴۱- بحارالانوار، ج۲۵، ص۲۷۹
وَإِذْ یَمْکُرُ بِکَ الَّذِینَ کَفَرُوا لِیُثْبِتُوکَ أَوْ یَقْتُلُوکَ أَوْ یُخْرِجُوکَ ۚ وَیَمْکُرُونَ وَیَمْکُرُ اللَّهُ ۖ وَاللَّهُ خَیْرُ الْمَاکِرِینَ»
و (به یاد آر) وقتی که کافران با تو مکر میکردند تا تو را به بند کشند یا به قتل رسانند یا از شهر بیرون کنند، و آنها (با تو) مکر میکنند خدا هم (با آنها) مکر میکند و خدا بهتر از هر کس مکر تواند کرد
سوره مبارکه انفال آیه30
از جمله روحیه بانوان و بیشتر خانمها جزئینگری و ریزبین شدن در مسائل است و از طرفی هم شدیداً نسبت به دیده شدن و مورد توجّه قرار گرفتن بازخورد خوبی نشان میدهند و به صرف یک توجّه و یک قدردانی به راحتی میتوانند ناراحتیها و خاطراتی که برایشان ناخوشایند بود را فراموش کنند.
مرد خانه و یک شوهر موفّق همیشه باید حواسش باشد و همیشه باید در نظر داشته باشد که به تنهایی و با یک تشکر و قدردانی ساده پیام دیده شدن و مورد توجّه قرار گرفتن را به همسرش منتقل میکند و با همین کار میتواند دل خانمش را به دست بیاورد و ناراحتیهای گذشته را برطرف کند.
تقدیم به آنکه دارمش دوست
تقدیم به آنکه قلبم از اوست
امیرالمؤمینعلی(علیهلسلام)
شُکرُکَ لِلسّاخِطِ عَلَیکَ یوجِبُ لَکَ مِنهُ صَلاحا و َتَعَطُّفا»(1)
سپاسگزاریت از کسی که از تو ناخشنود است، سبب رفع ناراحتی و مهربانی او نسبت به تو می شود»
پاورقی
1-تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص280 ، ح6198
بیشتر مشکلات و بگومگوهایی و حتّی سوءتفاهمهایی که در زندگی مشترک و مخصوصاً در شروع زندگی بین زن و شوهر رخ میدهد قبل از آنکه محصول بی تجربگی باشد، محصول نادانی و ندانستن ابتداییترین مسائل در نحوه برخورد با همسرمان است.
بله درست است خوب زندگی کردن بیشتر از آنکه به تجربه نیاز داشته باشد به آموزش و یادگیری نیاز دارد.
امیرالمؤمنینعلی(علیهالسلام)
لایَسْتَغتَنِی الْعاقِلُ عَنِ المُشاوَرَةِ»(1)
انسان عاقل خود را بی نیاز از م نمیبیند»
پاورقی
1-غررالحکم، جلد 6، حدیث 10059
مشکل اصلی زندگی ما بلد نبودن زندگی کردن و همسرداری است و بدتر از آن هم این است که دوست داریم بدون اصلاح خودمان و بدون اینکه برای بهتر شدن زندگی زحمتی بکشین به نتیجه برسیم و به خاطر همین دنبال هر رمّال و دعانویسی که بتواند برای تغییر و تحوّل همسرمان کاری بکند میرویم.
واقعیت از این قرار است که در بیشتر موراد مشکل از خودمان است و در بعضی از مواردی هم که مشکل از ما نیست، این دعاها و این طلسمهایی که دعانویسها برای ما میپیچند کاری میکند که مشکل دیگر خود ما بشویم.
خودسازی و معطّر کردن فضای خانه با اخلاق و رفتار خوش، بهترین و ماندگارترین تغییر و تحوّلات را هم در خانه و هم در رفتار و گفتار همسرمان به همراه خواهد داشت.
وارد منزل شدی اخماتو از هم وا بکن//مهر خود را در دل افراد منزل جا بکن
این نصیحتها که کردم بهر مرد و همسر است//زندگی با خلق خوش زیباتر و شیرینتر است
امیرالمؤمنینعلی(علیهالسلام)
مَن حَسُنَت خَلیقَتُهُ طابَت عِشرَتُهُ»(1)
هر کس خوش اخلاق باشد، زندگیاش پاکیزه و گوارا میگردد»
پاورقی
1-نهج البلاغه، خطبه 184
بعضی وقتها در میان همه دردسرها و مشکلات زندگی و بعد از فراهم شدن یک ساعت استراحت وقتی همه چیز برای نشستن و حرف زدن با همسرمان آماده است و حتّی فرصتی است برای جبران تمام ناراحتیها و کدورتهایی که با آن روبرو بودیم، یک بوی بد دهان و یا بوی عرق بدن به راحتی میتواند آرامش همسرمان را خراب کند و به راحتی میتواند ذهنیتی منفی از ما برای او به جا بگذارد.
مرتب بودن و خوشبو بودن بدون اینکه بخواهیم سخنی گفته باشیم، همیشه میتواند علّتی باشد برای ایجاد آرامش برای اطرافیانمان و مخصوصاً همسرمان
رسول اکرم(صلیاللّهعلیهواله)
.وَ عَلَیها أَن تَطَیَّبَ بِأَطیَبِ طیبِها»(1)
(از جمله حقوق مرد بر زنش این است که)خود را برای او بیاراید و با بهترین عطرها خوشبو کند
پاورقی
1-کافی(ط-الاسلامیه) ج5، ص508، ح7
انسانهای دارای نفس ضعیفتر هر چند با صفا و معنوی هم که باشند با سرعت بالاتری تحت تاثیر نفسهای قویتر اشرار و فاسقان قرار میگیرند و در صورت احتیاط نکردن در انتخاب همنشین صادق و سالم به راحتی سرمایه معنوی و صفای باطن آنان تحت شعاع قرار خواهد گرفت.
امامصادق(علیهالسلام)
لا یَنبَغی لِلمَرءِ المُسلِمِ أَن یُواخیَ الفاجِرَ و َلاَ الاحمَقَ و َلاَ الکَذَّابَ»(1)
سزاوار نیست که مسلمان با بدکار و احمق و دروغگو رفاقت کند»
پاورقی
1-کافی(ط-الاسلامیه) ج2، ص640
خیلی از بگومگوها و مشکلاتی که بین ما و همسرمان شکل میگیرد، ریشه در اختلاف نظرات بسیار کوچک و بی اهمیّت دارد.
مثلاً بحث بر سر این مسأله که در چه ساعتی برای خرید از منزل خارج شویم و یا در چه روزی بهتر است به مسافرت برویم و امثال آن.
واقعیت این است که انسان عاقل در این مسائل خودش را ناراحت و ذهنش را درگیر نمیکند و مدارا میکند و یا حتّی این را هم باید در نظر داشته باشیم که ممکن است همسرمان متوّجه مسألهای شده باشد که ما متوجّه آن نبودیم و یا نگاه متفاوتتری نسبت به موضوع داشتیم.
اگر شیرینیام خواهی، اگر مجنویام خواهی، کمی با من مدارا کن
رسولاکرم(صلیاللهعلیهاله)
إنَّ اللّه یُحِبُّ الرِّفقَ وَ یُعینُ عَلَیهِ»(1)
خداوند مدارا را دوست دارد و انسان را بر انجام آن یاری می کند»
پاورقی
1-کافی(ط-الاسلامیه) ج2، ص120، ح12
زندگی مشترک و همزیستی با همسرمان با همه بگو مگوها و ناراحتیهایی که دارد، نمیتوان گفت خالی از زیباییها و خوبیهاست.
گاهی اوقات تنها با یک هدیه و تحت تاثیر قرار دادن همسرمان به راحتی میتوانیم فضای سرد به جا مانده از بگومگوها و ناراحتیها را به فضای گرم محبّت و صمیمیت تغییر دهیم.
جانی ست مرا هدیه، منمای چنان رویم
کاندازه من نبود، تعظیم جمال تو
رسولاکرم(صلیاللّهعلیهواله)
تَهادَوا تَحابُّوا ، تَهادُوا فإنَّها تَذهَبُ بِالضَّغائنِ»(1)
به یکدیگر هدیه دهید، تانسبت به همدیگر با محبت شوید. به یکدیگر هدیه دهید؛ زیرا هدیه کینه ها را می برد»
پاورقی
1-الکافی : 5/144/14.
زیبایی و علّت موفقیّت تمام کارهای گروهی چه در ورزش چه در سازمانها و چه در خانواده هماهنگی و همصدا بودن افراد آن مجموعه برای رسیدن به یک هدف واحد است.
هماهنگی و همصدایی هر دو ویژگیهایی هستند که بودنشان برای رسیدن به قلّههای بلند موفقیت، مخصوصاً در زیر سقف خانه و بین زن و شوهر اامیست.
در خانه اگر تعادلی نیست
باغیست که اندر آن گلی نیست
رسولاکرم(صلیاللهعلیهاله)
إنَّ اللّه یُحِبُّ الرِّفقَ وَ یُعینُ عَلَیهِ»(1)
خداوند مدارا را دوست دارد و انسان را بر انجام آن یاری می کند»
پاورقی
1-کافی(ط-الاسلامیه) ج2، ص120، ح12
وضع مالی خوب و روزی فراوان مثل میوههای یک درخت است که اگر قرار باشد وقت رسیدن میوهها و آبدار شدن آنها کسی میوهها را نچیند، سرنوشتی جز افتادن از درخت و سیاه شدن ندارند.
خدمت به خانواده و فراهم کردن عاقلانه و منطقی نیازهای اهل خانه مسئولیتی است بر دوش مرد خانه که باید مدیریت شده و با برنامه تأمین کننده نیازهای خانواده خود باشد و از خساست و جمع کردن غیر عاقلانه پولهایش دوری کند.
رسولاکرم(صلیاللّهعلیهواله)
از ما نیست کسی که وسعت زندگی به او داده شود{وضعش خوب شود} و او بر خانواده اش سخت بگیرد»
پاورقی
1-مستدرک ج ۲ ص ۶۴۳
زندگیهای آپارتمانی و خانههای جعبه کبریتی مخصوصاً وقتی به صورت انبوه و در کنار هم ساخته میشوند، دیدن آفتاب و نظاره کردن غروب و طلوع خورشید در افق را برای ساکنان خود به یک آرزو تبدیل میکنند و برای خانوادههایی که به صورت بلند مدّت در آنها زندگی میکنند، ارمغانی جز افسردگی و بیحالی ندارند.
امّا در این میان و با وجود همه این مشکلات باید زندگی کرد و باید شاد بود و باید نفس کشید.
ورزش کردن و داشتن تحرّک بدنی به راحتی میتواند قسمت زیاد و قابل توجّهی از مشکلات روحی و روانی ما را کاهش دهد و طبیعتاً روابط بین ما و همسرمان را در زیر سقف اینچنین خانههایی را بهبود ببخشد.
رسولاکرم(صلیاللّهعلیهواله)
اِلهَوا وَالعَبوا فَإِنِی أکرَهُ أن یُری فی دینِکُم غِلظَةً»(1)
سرگرمی داشته باشید و تفریح کنید؛ چرا که خوش نمی دارم در دین شما درشتی و سختی دیده شود»
شُعب الإیمان : ج 5 ص 247 ح 6542
خودسازی و پایین آوردن توقّعات و خواستههایمان از زندگی و هماهنگ کردن آن خواستهها در مرحله اول با توجّه به نیازهایمان و در مرحله دوم با توجّه به درآمدمان اصلیترین تی است که باید در زندگی کردن و زندگی ساختن بلد باشیم.
به کنج قناعت گرت راه نیست
ز دیوانگان همی رهنمائی طلب
امام سجاد(علیهالسلام)
رَأْیْتُ الْخَیْرَ کُلَّهُ قَدِ اجْتَمَعَ فِی قَطْعِ الطَّمَعِ عَمّا فِی أیْدِی النّاسِ»(1)
تمام خیرات و خوبی های دنیا و آخرت را در چشم پوشی و قطع طَمَع از زندگی و اموال دیگران می بینم»
پاورقی
1-الکافی، جلد 2، صفحه 320
بدون رعایت اخلاق و بدون رعایت احترام دیگران هیچوقت نباید انتظار داشته باشیم که مورد احترام و پذیرش دیگران قرار بگیریم.
البته ممکن است دیگران از روی بزرگواری و آگاهی ما را مورد احترام و عنایت خود قرار بدهند، ولی این مسأله که ما هم باید برای رسیدن به یک موقعیت اجتماعی خوب دقّت عمل داشته باشیم و احترام و شأن دیگران راحفظ کنیم تغییر پیدا نمیکند.
از جمله کسانی که ما همیشه باید مراقبشان باشیم تا روابطمان حفظ شود نزدیکان و خانواده همسرمان است که حفظ سلامت و کیفیّت این رابطه به شدّت نیازمند اعمال ظرافت و لطافتهایی هنرمندانه در گفتار و رفتارمان است.
امام صادق(علیهالسلام)
واعْلَمِی أَنَّ الشَّابَّ الْحَسَنَ الْخُلُقِ مِفْتَاحٌ لِلْخَیْرِ، مِغْلَاقٌ لِلشَّرِّ، وَ أَنَّ الشَّابَّ الشَّحِیحَ الْخُلُقِ مِغْلَاقٌ لِلْخَیْرِ مِفْتَاحٌ لِلشَّر»(1)
آگاه باش که جوان خوش اخلاق، کلید خیر و قفل شر است و جوان بداخلاق قفل خیر و کلید شر است.»
پاورقی
1-امالی (طوسی) ص 302، ح 598
فیلم نامهنویسی و داستانسرایی اتفاقی است که نویسنده در آن به راحتی میتواند با تنظیم نوع گفتگو و رفتارهای شخصیتهای داستان هر آنچه که خودش میپسندد را بدون در نظر گرفتن واقعیتها و توانمندیهای انسان به تصویر بکشد و صحنههای جذّاب و مهیّجی برای بیننده و شنونده ایجاد کند.
سبک زندگی غربی و سریالها و فیلمهای جذابی که از طریق شبکههای ماهوارهای به جهان و مخصوصاً کشور ما مخابره میشود از این وضعیت مستثنی نیست و رسم رسومی از بیغیرتی و بیعفّتی را به ما آموزش میدهد که دارای ظاهری جذّاب ولی باطنی خانمانسوز و بنیانبرکن است.
نه هر چه بینی و شنوی کمالآفرین باشد
سخن و رسم بندگیست که کمالآفرین باشد
امامصادق(علیهالسلام)
عِفُّوا عَنْ نِسَاءِ النَّاسِ تَعِفَّ نِسَاؤُکُمْ»(1)
نسبت به ن مردم عفّت داشته باشید تا نتان عفیف بمانند»
پاورقی
1-کافی(ط-الاسلامیه) ج5 ، ص 554 ، ح 5
بیشترین لذّت و خاطرات زندگی را لذّت بردن از همان داشتهها و مدیریت امورمان با توجّه به همان داشتههای در دستمان شکل میدهد.
اینکه بلد باشیم چه خرج کنیم و برای چه خرج کنیم و با کمترین داشته بهترین لحظات را برای خود و همسرمان رقم بزنیم شاید همان هنر و همان رشد و تجربهای باشد که باعث میشود افراد متأهل و کسانی که زندگی کردن را یاد گرفتهاند همیشه با نگاهی از بالا به پایین به مجردها و الکی خوشها نگاه کنند.
امّا در مقابل افراد متأهلی هم هستند که خود را به هنر مدیریت و قناعت نیاراستهاند و ایّامشان را در سودای ثروت و امکانات بیشتر سپری میکنند و همین خیالبافی باعث میشود نتوانند ثروت و امکانات در دستشان را ببیند و این اتفاق برای آنها افیونی شده است که زندگیشان را به قهقری برده است.
امام سجاد(علیهالسلام)
رَأْیْتُ الْخَیْرَ کُلَّهُ قَدِ اجْتَمَعَ فِی قَطْعِ الطَّمَعِ عَمّا فِی أیْدِی النّاسِ»(1)
تمام خیرات و خوبی های دنیا و آخرت را در چشم پوشی و قطع طَمَع از زندگی و اموال دیگران می بینم»
پاورقی
1-الکافی، جلد 2، صفحه 320
درست است که همیشه اصل بر اصلاح و رفع مشکلات بین زن و شوهرهای جوان است و درست است که توصیه به طلاق و جدایی هیچوقت اولین گزینه هیچ مشاور و خیرخواهی نیست، ولی اینگونه هم نیست که همیشه مشکلات قابل رفع باشند و همیشه ادامه زندگی بهترین گزینه باشد هر چند که این وضعیت در بین هزار مورد، تنها یک مورد است.
گاهی بین ما و همسرمان مشکلات جدّی و قابل توجّهی وجود دارد که به سادگی نمیشود نادیده گرفته شوند و زندگی و بچّهدار شدن در چنین شرایطی و با وجود چنین مشکلاتی نه تنها به بهتر شدن وضعیت کمک نخواهد کرد بلکه شرایط را پیچیدهتر و بغرنجتر خواهد ساخت.
توکّل کردن به خداوند و در ادامه مشاوره گرفتن از مشاوران معتمد برای گرفتن تصمیماتی سرنوشتساز در چنین شرائطی بدون شک بهترین انتخاب و بهترین مسیر است.
امیرالمؤمنینعلی(علیهالسلام)
مَن شاوَرَ الرِّجالَ شارَکَها فی عُقولِها»
کسی که با بزرگان و صاحبنظران م کند، در حقیقت او با عقل و درایت آنها مشارکت نموده است»
پاورقی
1-نهجالبلاغه، کلمه ١٥٢
خواندن بدون توجّه و بدون تفکّر و حتّی با تفکّر ادعیه و قرآن کریم ناپسند نیست و میتواند مقدمهای برای اتفاقات بهتر باشد، امّا جمع کردن حواس و در ادامه آن توجّه قلبی برای رسیدن به صداقت باطنی و هماهنگ شدن با حقایقی که در پشت الفاظ و متون معنوی دین در جریان است هم اتفاقی نیست که بشود آنرا نادیده گرفت و از آن سخن به میان نیاورد.
مثلاً ما به صورت روزانه در هر نمازی جملهایّاک نعبد و ایّاک نستعین» را تکرار میکنیم و این در حالی است که ما در زندگی نسبت به حقایقی که در پشت این جمله در جریان است و ما باید روحمان را برای فهم و درک آن تربیت کنیم غافل و بیتفاوت هستیم.
پس طبیعتاً وقتی ما نخواستیم خودمان را تربیت کنیم و نخواستیم که با خودسازی و تربیت نفس فطرت پاکمان را که سرمایه ماست بیدار کنیم، پس فهمی هم از حقایق و روابط بر حقّی که در خلقت توسط پروردگار وضع شده است نخواهیم داشت و به دنبال آن هم هر تحلیل و هر برداشتی که از معارف و آموزههای وحیانی و آسمانی که فراتر از فهم ما است را بخواهیم ارائه کنیم بر خلاف صداقت و وضع الهی خواهد بود.
امیرالمؤمنینعلی(علیهالسلام)
اَلصِّدْقُ مُطابَقَةُ الْمَنْطِقِ لِلْوَضْعِ الاْءلهِیِّ»(1)
راستگویی مــوافقــت و مطابقت گفتار با وضع الهی است»
و یا در حالت دیگری وقتی در مناجات با خدا وند متعال میگوییم
اِنّی وَجَّهْتُ وَجْهِیَ لِلَّذی فَطَرَ السَّموتِ وَ الاَرْضَ»(2)
من روی خود را به سوی کسی کردم که آسمانها و زمین را آفریده است»
اگر روی دلمان متوجّه پروردگار عالم نباشد و مشغول آلام و آرزوهای غیر او باشد پس ادب نکردهایم و آئین صداقت را به جا نیاوردهایم.
امّا با این همه و با تمام این توضیحاتی که در باب جدی گرفتن صداقت باطنی در عبادت مطرح شد هیچگاه نباید فراموش کنیم که حصول آمادگی معنوی و درک معارف الهی مسألهای نیست که یکشبه و با خواندن یک مقاله و یا کتاب حاصل شود و لازمه این اتّفاق و آمادگی قلب برای قبول این معارف، جدی گرفتن دستورات دینی از ترک محرمات تا انجام واجبات الهی است.
ما درس صداقت و صفا میخوانیم
آیین محبت و وفا میدانیم
زین بیهنران سفله ای دل! مخروش
کآنها همه میروند و ما میمانیم
پاورقی
1-غررالحکم، 2/6
2-سوره مبارکه انعام، آیه22
اینکه بفهمیم ما بنده خدا هستیم و یا بنده غیر خدا به راحتی یک نگاه کردن به تعلّقات و آروزهای قلبی ماست، که ببینیم دلمان در بند چیست و یا در بند کیست.
دلی که در بند پول به دنبال پول و دلی که در بند ماشین است به دنبال ماشین و همینطور دل مشغولیها و هوسبازیهایی که ممکن است دل ما رو پر کرده باشد و افسار بر گردنمان انداخته و ما را به این سو و آن سو و از این خیال به آن خیال میکشاند.
البته نباید از این نکته هم غافل باشیم که پول و ماشین و هر خواسته قلبی ما وقتی برای تأمین نیازهای زندگی و نفقه واجب خانواده و اهداف عقلائی و آخرتساز باشد، در راستای بندگی خدا خواهد بود و آن خواستههایی نکوهیده است و انسانیّت انسان را از بین میبرد که صرفاً محصول حسادتورزی و رقابت با دیگران و برای تجمّلگرایی باشد.
رسول اکرم(صلیاللّهعلیهواله)
هلاک شد بنده دینار و درهم و بنده جامه و لباس نقشدار»
فیض کاشانی، ترجمه المحجةالبیضاء، 6/173
توان عذرخواهی کردن با تمام خوبیهایش همیشه و همه جا کاربرد ندارد و گاهی اوقات مایه شرمندگی خواهد بود مخصوصاً وقتی برای دیگران ثابت شده است که دیگر ما ارادهای برای تغییر نداریم و صرفاً به گفتن جمله ببخشید عادت کردهایم.
اصلاح عملکرد و با زبان عمل جلو رفتن و حرف زدن همیشه بهترین گزینه است و دقیقاً همان چیزی است که نه تنها اعتماد و نگاه همسرمان را نسبت به ما عوض خواهد کرد بلکه بالاتر از آن از ما شخصیّتی پر صلابت و متین خواهد ساخت.
امیرالمؤمنینعلی(علیهالسلام)
الاستِغناءُ عَنِ العُذرِ أعَزُّ مِنَ الصِّدقِ بِهِ»(1)
نیاز نیافتن به پوزش خواهی، عزّت بخشتر از پوزش خواهی موجّه است»
پاورقی
1-نهج البلاغة، الحکمة ۳۲۹
بیان تأکید و تهدید و در نهایت حمایت از پیامبر اکرم(صلیاللّهعلیهواله) توسط پروردگار متعال در آیه 67 سوره مبارکه مائده حاکی و کافی است برای اثبات اتفاق و انتخابی که در روز عید غدیر برای جانشینی رسول اکرم(صلیاللّهعلیهواله) توسط پروردگار رقم خورد و پیامبر(صلیاللّهعلیهواله) طبق دستور پروردگار با دستان خودش امامالمتقین و امیرالمؤمنین علی(علیهالسلام) را بالا برد و به هر عرب و عجمی که در صحنه حاضر بود او را معرفی کرد.
یا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ وَ اللَّهُ یَعْصِمُکَ مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللَّهَ لا یَهْدِی الْقَوْمَ الْکافِرین»(1)
ای فرستاده ما آنچه را از ناحیه پروردگار بتو نازل شده برسان و اگر نکنی (نرسانی) اصلا پیغام پروردگار را نرساندی» و خدا تو را از (شر) مردم نگه میدارد زیرا خدا کافران را هدایت نمیفرماید (به مقاصدشان نمیرساند»
سوره مبارکه مائده 67
قهر کردن و به لجبازی رفتنمان برای همسرمان هر چند روش پسندیدهای نیست ولی به صورت کوتاه مدّتش از جمله روشهای اولیه و پرخطری است که میشود از آن برای به کرسی نشاندن خواستههایمان استفاده کنیم.
امّا باید به این نکته هم دقت داشته باشیم که قبول خطر قهرکرن و انجام رفتارهای مغایر با صمیمیّت برای به کرسی نشاندن خواستههایمان، شاید ما را به اهدافمان برساند، ولی محبّت زداست و شاید رزوی برای همیشه بی جواب بماند و باید از روشها و تهای دیگری استفاده کنیم.
رسولاکرم(صلیاللّهعلیهواله)
هر دو مسلمانی که از یکدیگر قهر کنند و سه روز بر آن حال بمانند و با هم آشتی نکنند از اسلام بیرون روند و میان آنها پیوند و دوستی دینی نخواهد بود. پس هر کدام که به (اصلاح رابطه و) سخن گفتن پیشی گیرد او در روز حساب زودتر به بهشت میرود»
کافی، ج 2، ص 345
زندگی مشترک هم محّل خوشی و آسودگی است و هم میتواند به راحتی به محّلی برای ناراحتی و علّتی برای پریشانی ما تبدیل شود.
خوشی و آسودگی در زندگی با آراستگی ما به روحیه بخشش و گذشت و نادیده گرفتن اشتباهات همسرمان رقم میخورد و در مقابل لجبازی و کوتاه نیامدن هم به راحتی فضای خانه را برای ما به فضایی پر از ناراحتی و پریشانی تبدیل خواهد کرد.
امام صادق(علیهلسلام)
فی قَولِهِ تَعالی: (فَاصفَحِ الصَّفحَ الجَمیلَ) ـ : عَفوٌ مِن غَیرِ عُقوبَةٍ و َلا تَعنیفٍ وَ لا عَتبٍ؛»(1)
درباره آیه پس گذشت کن گذشتی زیبا.» فرمودند: مقصود، گذشت بدون مجازات و تندی و سرزنش است»
پاورقی
1-اعلام الدین ص307
عمده هویّت و تمام ارزش و شادابی حاکم بر زندگی ما به آن سلامت روحی و مراعات آن ارزشهای اخلاقی و معنوی که باید در وجود هر انسانی باشد و نبودش در مرحله اول خود انسان و در مرحله دوم اطرافیان انسان را به پستی خواهد رساند، بر میگردد.
در هر خدمت و هر محبّت و احترامی که بین ما و همسرمان جاری است هیچگاه نباید حضور و نظارت پروردگار متعال را نادیده بگیریم و هیچگاه نباید از چهارچوب بندگی یگانه خداوند مهربان خارج شویم.
امیرالمؤمنینعلی(علیهالسلام)
اُذکُرُوا اللّه ذِکرا خالِصا تَحیَوابِهِ أَفضَلَ الحَیاةِ و َتَسلُکوا بِهِ طُرُقَ النَّجاةِ»(1)
خدا را خالصانه یاد کنید تا بهترین زندگی را داشته باشید و با آن راه نجات و رستگاری را به پیمایید.»
پاورقی
1-بحارالأنوار(ط-بیروت) ج 75، ص39، ح 16
نظافت و پاکیزگی خانه نماد و پیامآور یک خانم خانهدار و یک بانوی خانواده دوست و مسؤلیّتپذیر است.
یکی از مهمترین دلایلی که باعث میشود یک محیط برای انسان آرامشبخش باشد و حال و هوای آسودگی پیدا کند تمیزی و نظافت حاکم بر آن محیط است و در مقابل هم کثیفی و بی نظمی حاکم بر خانه اصلیترین علّت پنهان برای ایجاد اضطراب و تشویش خاطر در همسرمان است.
رسولاکرم(صلیاللّهعلیهاله)
إِنَّ اللّهَ تَعالی جَمیلٌ یُحِبُّ الجَمالَ، سَخیٌّ یُحِبُّ السَّخاءَ، نَظیفٌ یُحِبُّ النَّظافَةَ»(1)
خداوند زیباست و زیبایی را دوست دارد، بخشنده است و بخشش را دوست دارد، پاکیزه است و پاکیزگی را دوست دارد.»
پاورقی
1-نهج الفصاحه ص293 ، ح 690
درست است که حرف حق، حق است و باید گفته شود ولی اینگونه هم نیست که همیشه به صلاح ما باشد و گاهی باید برای بدتر نشدن اوضاع کوتاه بیاییم ، مخصوصاً در زندگی مشترک
زندگی مشترک و جمع خانه ما بیشتر از آن که محل اثبات حقانیّت و اقتدار ما باشد، باید محل مدارا و سازگاری ما باشد.
گاهی اوقات همسرمان عصبانیست و فقط میخواهد خودش را خالی کند و عصبانیّت دلیلی شده که ذهنش هم برای فهمیدن اشتباهاتش درست کار نکند و اگر در آن لحظه ما مدارا نکنیم و شروع کنیم به جواب پس دادن به احتمال زیاد عصبانیّت او هم بیشتر و بیشتر شده و باعث شود در نهایت اتفاقاتی رقم بخورد که به صلاح زندگی مشترک ما نباشد.
رسولاکرم(صلیاللّهعلیهواله)
إنَّ اللّهَ إذا أحَبَّ أهلَ بَیتٍ أدخَلَ عَلَیهِمُ الرِّفقَ»(1)
هر گاه خداوند ، خانواده ای را دوست بدارد ، مدارا و ملایمت را وارد آن خانواده می کند»
پاورقی
1-کنز العمّال : ج ٣ ص ٥٢
دلی که در بند خداست و بنده خداست تمام نگاهش به دنیا در چهارچوب خواست خدا میشود و تمام امور زندگیاش بر اساس آئین بندگی و دینداری رقم خواهد خورد و چنین شخصی نه از دنیا عقب خواهد ماند چرا که خداوند وظیفهاش را به او فهمانده و او هم درست انجام میدهد و نه در آخرت به مشکل بر خواهد خورد چرا که عمرش را با عمل به دین و آئین خداوند به پایان رسانده است.
وَمَن یَتَّقِ اللَّهَ یَجعَل لَهُ مَخرَجًا»(1)
و هر کس تقوای الهی پیشه کند، خداوند راه نجاتی برای او فراهم میکند»
بیشتر مشکلات مؤمنین در دنیا به جهت درست نفهمیدن دین و نداشتن شناخت کافی از عقائد دینی است.
مجموعه زندگی چند ساله انسان در دنیا فراز و نشیبی از خوشیها و ناخوشیهاست که طبق بیان آیات قرآن کریم کاملاً حساب شده است و پایانی هم ندارد ولی تحمّل و قبولش هم به اعتماد انسان به خواست خداوند و نگاهش به دنیا بستگی دارد که اگر به این شناخت از دنیا نرسد فقط خودش را اذیّت و روانش را پریشان کرده است.
پاورقی
1-سوره مبارکه طلاق، آیه2
هرزهنگاری و دیدن صحنههای مستهجن از روابط جنسی انسانی و یا حتّی غیرانسانی با انسانی از بیمارانی که به خاطر پول و شهرت و یا هر مرض دیگری جلوی دوربین حاضر میشوند و خود را از حیوانات هم حیوانتر میکنند، مثل سرعت آتشی که در هیزم میافتد در وجود ما خواهد افتاد و در مرحله اول ذهن و روان ما را به لجن و در مرحله بعدی زندگی ما را به آتش خواهد کشید.
امروزه با وجود شبکههای اجتماعی دسترسی به اینگونه مطالب بسیار آسانتر شده است و متأسفانه ذهن بسیاری از نوجوانان و جوانان ما را قبل از اینکه بخواهند از زندگی و انسانیت چیزی بفهمند مسموم میکنند و آنان را به مانند یک سگی که از شدت نیاز جنسی زبانش شل شده و آب دهانش آویزان و برق خباثت در چشمانش دیده میشود در خیابانهای شهر رها میکنند.
افرادی که به دیدن و شنیدن صحنهها و داستانهای مستهجن علاقه نشان میدهند، افکار و بینش سالم اجتماعی خود را از دست میدهند و در روابط اجتماعی خود به انسانها نگاهی جنسی پیدا میکنند، بطوریکه همه فعل و انفعالات اطرافیان خود را جنسی و تعریف میکنند.
رسولاکرم(صلیاللهعلیهواله)
مَن مَلاَ عَینَهُ مِن حَرامٍ مَلاَ اللّهُ عَینَهُ یَومَ القِیامَهِ مِنَ النّارِ إلّا أن یَتُوبَ وَ یَرجِعَ»(1)
هر که چشم خود را از حرام پر کند، خداوند در روز قیامت چشم او را از آتش پر گردانَد، مگر اینکه توبه کند و از عمل خود دست بردارد»
1-بحارالانوار، ج ۷۶، ص ۳۳۴، ح ۱
هیچ وقت در هیچکدام از خواستههایمان نباید فراتر از توان همسرمان فکر کنیم و نباید آرامش روحی و روانی همسرمان را به خاطر عدم توانایی در تحصیل آنچه توانش را ندارد به مخاطره بیاندازیم چرا که این اتفّاق در کوتاه مدّت کلیّت زندگی ما را به بحران خواهد کشید.
رسولاکرم(صلیاللهعلیهواله)واقع شود
لَیْسَ مِنّا مَنْ وَسَّعَ اللّهُ عَلَیْهِ ثُمَّ قَتَّرَ عَلی عیاله»(1)
کسی که خداوند بدو گشایش [ در امکانات و دارایی ] داده است و او بر خانواده خود سخت می گیرد، از ما نیست»
همسر و یا شوهر ما هر چه که باشد و هر شغلی که داشته باشد همسر و شوهر ماست و از یک طرف وظیفه او تأمین نیازهای اوّلیه زندگی است که خدای ناکرده اگر در این راه قصوری کند میتواند مخاطب روایت رسولاکرم(صلیاللهعلیهواله)واقع شود واز طرفی هم ما با او زندگی میکنیم و تمام احترام و آبرویی که خانواده ما خواهد داشت در گرو هماهنگی و تفاهمی است که ما باید با همسرمان به آن برسیم.
پاورقی
1-مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل , جلد 15 , صفحه 256
تصمیمگیری وقتی همزمان شود با عصبانیّت، یا پشیمانی به دنبالش خواهد آمد و یا شرمندگی، پشیمانی از تصمیمی که از روی عصبانیّت گرفتیم و نخواستیم همه جوانب را در نظر بگیریم و یا شرمندگی به جهت جسارتی که به دلیل عصبانی شدن و نادیده گرفتن شأن و شخصیّت طرف مقابل حاصل شده است.
وقتی بتوانیم عصبانیّت خود را کنترل کنیم ذهنمان بهتر خواهد اندیشید و گوش بهتر خواهد شنید و چشم هم درست خواهد دید.
مهارت مدیریت زندگی در شرایط سخت همیشه بر دوش کسی است که میتواند عصبانیّت و ناراحتی خود را کنترل کند و در نتیجه درست ببیند و درست تصمیم بگیرد.
امیرالمؤمنینعلی(علیهالسلام)
بِئْسَ الْقَرِینُ الْغَضَبُ یُبْدِی الْمَعَایِبَ وَ یُدْنِی الشَّرَّ وَ یُبَاعِدُ الْخَیْر»
خشم هم نشین بسیار بدی است: عیب ها را آشکار، بدی ها را نزدیک و خوبی ها را دور می کند»
1-تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 302 ، ح 689
روابط نامتعارف و از روی هرزگی با نامحرمان به شدّت امنیّت روانی همسرمان را تحت شعاع قرار خواهد داد و رشته محبّت ما و او را قطع خواهد کرد.
اگر خانه و خانوادهای در قاموس فرهنگ و جریان زندگی انسانی تعریف میشود شاکله و ساختاری ندارد مگر وقتی که زن و مردی از روی تفاهم و تعّهد در کنار هم قرار میگیرند؛ تفاهمی بر سر شروع یک زندگی مشترک و تعّهدی برای حفظ امنیّت و سلامت جنسی و همچنین تأمین آرامش و رفاه خانواده که همه اینها در کنار هم مقدمهای میشوند برای ایجاد محبّت در خانواده
یا أَیُّها الَّذِینَ آمَنُوا قُوا أَنْفُسَکُمْ وَأَهْلِـیکُمْ ناراً وَقُودُها النّاسُ وَالحِـجارَةُ .»(1)
ای کسانی که ایمان آورده اید، خود و خانواده خویش را از آتشی که سوخت آن مردم و سنگ ها هستند مصون دارید»
1-سوره مبارکه تحریم آیه6
خیلی وقتها تنها مکشل ما با همسرمان درست حرف نزدن است.
واقعیت این است که ما بلد نیستیم درست حرف بزنیم و یا اگر هم حرف میزنیم لحن مناسبی نداریم.
جمله بندی و کنترل شده سخن گفتن و پیدا کردن رگخواب همسرمان همه و همه مهارتهایی هستند که باید بلد باشیم.
امیرالمؤمنینعلی(علیهالسلام)
اِذا حَسُنَ الخُلقُ لَطُفَ النُّطقُ»
با اخلاق نیکو، گفتار نرم میشود
تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 255 ، ح 5385
مهمترین نکته در زندگی مشترک که باید حواسمان باشد هماهنگی و یا هماهنگ کردن و هماهنگ بودن نظرات ما و همسرمان مخصوصاً در مقابل دیگران است.
ما همیشه باید به این نکته توجّه داشته باشیم که جلوه زندگی ما در نگاه دیگران خوب به چشم بخورد و شأن زندگی ما حفظ شود که لازمه این اتفاق در مرحله اول هماهنگی و همنظر شدن با همسرمان است.
شاید قبل از ازدواج و قبل از تشکیل خانواده میتوانستیم با هر کسی که بخواهیم معاشرت کنیم و دوست باشیم ولی وقتی زندگی را شروع میکنیم و مسئولیت یک خانواده را بر عهده میگیریم دیگر اجازه نداریم معاشرت و رفت و آمدی بر خلاف شأن و منزلت خانواده داشته باشیم
خیلی از ما دنبال آرامش هستیم، دنبال راحتی هستیم ولی غافل از این هستیم که آرامش و راحتی مقدماتی میخواهد، مقدماتی از رفتارها و مقدماتی از گفتارهایی که باید بلد باشیم و انجام دهیم.
مثلاً خوشبویی، نظافت و با سلیقه بودن هر کدام مقدمهای هستند برای ایجاد محبّت و آرامش در زندگی
و یا سخن نیک گفتن و بیان خوب داشتن مهارتی هستند که برای ایجاد آرامش و دوری از تنش باید بلد باشیم.
رسولاکرم(صلیاللّهعلیهواله)
إِنَّ اللّهَ تَعالی جَمیلٌ یُحِبُّ الجَمالَ، سَخیٌّ یُحِبُّ السَّخاءَ، نَظیفٌ یُحِبُّ النَّظافَةَ»(1)
خداوند زیباست و زیبایی را دوست دارد، بخشنده است و بخشش را دوست دارد، پاکیزه است و پاکیزگی را دوست دارد»
پاورقی
1-نهج الفصاحه ص293 ، ح 690
گریه و غمی برای عزای اباعبداللّه الحسین(علیهالسلام) ارزشمند و مایه عنایت پروردگار است که همسو و هم جهت شود با تفکّر و آرمان اباعبداللّه الحسین(علیهالسلام) و در غیر اینصورت برای کسی که برای حسین اشک بریزد ولی در مقابل حسین بایستد و بر علیه تفکّر و آرمان اباعبداللّه الحسین(علیهالسلام) رأی بدهد و یا قانونگذاری و تگذاری کند چه عنایتی میتواند باشد و چه قضاوتی میشود کرد.
میدانی که در فضای مجازی و بوسیله شبکههای اجتماعی برای مردم فراهم است باعث شده تا همه بتوانند حرف بزنند، تحلیل کنند و نظراتشان را برای دیگران هم منتشر کنند و این یک اتفّاق مبارک و سازنده است هر چند که ممکن است در ابتدای کار به خاطر عدم تجربه مردم در برخورد با اینچنین سرویسی مشکلاتی ایجاد کند که کرده است و کاملاً طبیعی است.
امّا مشکل از آنجا شروع میشود که عدّهای بخواهند با تمایلات فرقهای و با تحت تأثیر قرار گرفتن از مرادشان و بدون اینکه از فیلتر مجموعههای انقلابی، انسانپرور و اندیشهساز خارج شده باشند و یا مورد تأیید باشند و بدون اینکه ثمرات علمی قابل توّجه و چشمگیری داشته باشند با موج سواری و بازی با افکار مردم خودشان را در رأس اخبار رسانهها قرار دهند و خیالپردازانه و جاهلانه این سازوکار را مقدمهای سالم و طبیعی بدانند برای دیده شدن، شنیده شدن و در نهایت مرجع معنوی برای مردم شدن.
تفکّر و خیال باطلی که بعید نبود با روی کار آمدن شبکههای اجتماعی و فراهم شدن فضای گسترده رسانهای برای افرادی که نه شأن علمی لازم برای حمایت علماء بزرگ دینی و نه طریقت معنوی سالم برای حمایت عرفای بر حق دینی دارند به وجود بیاید و البته این آفت و وسوسه نه تنها برای اینگونه تفکّرات بلکه برای جریانات ی و سایر کسانی هم که نیاز به دیده شدن دارند و میخواهند دیده شوند هم صدق میکند.
ما باید همیشه این سخن را مخصوصاً در برخورد با فضای رسانهای آویزه گوشمان کنیم و بدانیم شهرت و آبرویی که غیر صادقانه و از جنجال رسانهای و بازی با افکار مردم بدست میآید، درون مایهای پوچ دارد و به راحتی میتواند بر علیه و به ضرر آبروی اولیّه خود شخص تمام شود.
کنار هم آمدن و جمع شدن زن و مرد بر اساس علاقه و تعهّد به زندگی بنا و زیر ساختی را شکل میدهد که بر روی اینچنین بنایی میشود نسلی را تربیت و امّتی را رستگار کرد.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم فرمود:
ما بُنِیَ فِی اْلإِسلامِ بِناءٌ أَحَبُّ إِلَی اللّهِ ـ عزَّ و جلَّ ـ و أَعَزُّ مِنَ التَّزْویجِ ؛(1)
هیچ بنایی در اسلام، پایه گذاری نشده که در پیشگاه خدای عزّ و جلّ، محبوب تر و ارجمندتر از تشکیل خانواده باشد.
ساختارهای اجتماعی مختلفی برای تربیت فرزند مثل بهزیستی، مدرسه و یا کانونهای مختلف فرهنگی میتوانیم تعریف کنیم ولی به حقّ و انصاف هیچکدام جایگزین خانواده و پدر و مادر نمیشوند و حتّی بالاتر از فرزند برای تربیت و تأمین نیازهای روحی روانی و جنسی خود مرد و یا زن نیز با آنکه میتوان روشها و جایگزینهای مختلفی تعریف کرد ولی باز هیچ جایگزینی سلامت، اطمینان و آرامش خانواده را ندارند و حتّی اگر بگوییم ازدواج و خانواده دقیقاً همان نقشه مسیر و راهی است که خالق جهان پروردگار متعال در پیشروی انسان قرار داده است تا در راستای فطرت کمالخواه خود پیش برود، اشتباه نکردهایم.
ازدواج سفید چیست؟
اگر بخواهیم ازدواج سفید را به صورت ساده تعریف نماییم میتوانیم بگوییم که ازدواج سفید، شروع و تشکیل پیوند شویی بین یک زن و مرد بدون لحاظ چارچوب قانونی، حقوقی، شرعی و عرفی میباشد.
در واقع در ازدواج سفید زن و مرد بدون ثبت رسمی و قانونی مسئله ازدواج و بدون گذراندن آداب و رسوم مرسوم در رابطه با ازدواج رسمی، شروع زندگیشان را زیر یک سقف پایه ریزی مینمایند. طبعاً در چنین ارتباطی طرفین تعهد قانونی و شرعی نسبت به یکدیگر ندارند و نمیتوانند مدعی حق و حقوقی نسبت به یکدیگر باشند.
با این اوصاف متوجه می شویم که ازدواج سفید پدیدهای غیر قانونی، غیر رسمی و خلاف و آداب و رسوم حاکم بر جامعه می باشد و در دنباله آن، مجموعه ای از ناهنجاریهای اخلاقی و اجتماعی به بار میآید.(2)
امام صادق علیه السلام فرمود: رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمود:
ما مِنْ شَیءٍ اَحَبُّ إِلیَ اللّهِ ـ عزَّوجلَّ ـ مِنْ بَیْتٍ یُعَمَّرُ فیِ اْلإِسلامِ بِالنِّکاحِ»(3)
هیچ چیز، نزد خدای عزّ و جلّ محبوب تر از خانه ای نیست که با ازدواج آباد گردد.
ازدواج سفید و یا همخانگی که جدیداً در رسانههای غیر دینی و غربگرایانه مورد بحث است و آنرا جایگزینی برای ازدواج و فرار از مشکلات و گرفتاریهای زندگی مشترک میدانند فریبی است از سوی دشمنان انسان و انسانیّت برای تأمین خواستههای و جنسی خود و امثال خود بدون اینکه بخواهند تعّهدات یک زندگی مشترک و مسئولیت تأمین نیازهای اولیّه یک زندگی را برگردن بگیرند و از کمترین آثار اینچنین رابطهای که در آن هیچ تعهد شرعی و قانونی وجود ندارد این است که هر کدام از زن ومرد هر وقت با زن و یا مرد دیگری که جذابیّت جنسی بالاتری داشت آشنا شدند به راحتی و بدون پاسخگویی به هیچ نهاد و یا سازمانی می توانند رابطه را به راحتی قطع کنند و یا یک روز از خانه خارج شوند و دیگر برنگردند.
پاورقی
1-بحار الانوار، ج 103، ص 222
2-سایت حقوقی وکلا
3-وسائل الشیعه، ج 14، ص 5
اولین مسألهای که ذهن انسان را برای خودکشی به کار میاندازد بحث راحتی از مشکلات و یا تمام شدن سختیهاست، ولی این در حالی است که خودکشی نه تنها انسان را راحت نمیکند بلکه او را وارد جریاناتی خواهد کرد و به روزی خواهد انداخت که هزاران بار و در هر نفسی آرزو خواهد کرد که به زندگی دنیوی خود برگرد و برای حل مشکلاتی که به خاطرش خودکشی کرد تلاش کند
اولین مسألهای که ذهن انسان را برای خودکشی به کار میاندازد بحث راحتی از مشکلات و یا تمام شدن سختیهاست، ولی این در حالی است که خودکشی نه تنها انسان را راحت نمیکند بلکه او را وارد جریاناتی خواهد کرد و به روزی خواهد انداخت که هزاران بار و در هر نفسی آرزو خواهد کرد که به زندگی دنیوی خود برگرد و برای حل مشکلاتی که به خاطرش خودکشی کرد تلاش کند.
رسولاکرم(صلیاللّهعلیهواله)
الذی یَخْنُقُ نَفْسَهُ یَخْنُقُها فِی النّارِ، وَالّذی یَطْعَنُها فی النار»(1)
کسی که خودش را خفه کند، خویشتن را در آتش (دوزخ) خفه کرده است و کسی که به خودش نیزه زند، در آتش باشد»
کنز العمال، ج15، ح 39961، ص35
خودکشی ازچاله درآمدن و به چاه افتادن است، خودکشی انسان را از مشکلاتی که کم و زیاد برای همه مردم وجود دارد خلاص خواهد کرد ولی وارد مشکلاتی بزرگتر و دردناکتر و غیرقابل برگشت خواهد کرد که خداوند بصورت اختصاصی برای فرد خودکشی کننده در نظر گرفته است.
امامصادق(علیهالسلام)
مَنْ قَتَلَ نَفْسَهُ مُتَعَمِّداً فَهُوَ فِی نَارِ جَهَنَّمَ خَالِداً فِیهَا»(1)
هر کس عمدا خودکشی کند، او همیشه در آتش دوزخ خواهد بود»
پاورقی
1-من لا یحضره الفقیه , ج 4 , ص 95
فضای ذهنی بیشتر کسانی که قصد خودکشی دارند پر است از توهمّات یعنی عقائد و تفکّراتی که نه به هم ربطی دارند و نه مبنا و منطقی دارند و یا حداقل رابطه درستی بین آن تفکّرات و عقائد برقرار نشده و بحران آفرین شدهاند.
گاهی عصبانیّت ذهن آدم را به این وضعیت میاندازد.
گاهی هم دلخوری و احساس تحقیر از جانب کسانی که وابستگی شدید به آنها داریم و یا نظرات آنان برای ما مهم است آدم را به بحران میبرد.
مثلاً به طرف گفته موهات چقدر زشته و یا تو بیعرضهای و . .
به نظرم همین مدل جملهها به جوانان امروزی و یا دهه هشتادیها که با سریالهای عاشقانه ماهوارهای و مخصوصاً ترکیهای تربیت شدند و بالا اومدند میتونه بحرانزا بشه.
در هر صورت برای درمان ریشهای افسردگی و روحیه خودکشی خیلی مهمه که بفهمیم طرفمان تحت تاثیر چه تفکّراتی است و دنیایش چگونه میگذرد.
یکی از دلایل افسردگی و خودکشی ناامیدی از پیدا کردن جواب و علّتی برای ناکامیها و شکستهایمان است، و این در حالی است که چقدر زیادند افرادی که مثل ما شکست خوردند و مثل ما ناکام مانند ولی از پیدا کردن جواب و گذر از موانع کوتاه نیامدند.
ایدهها و نظرات کارساز ثمره روحیه و ذهن فعّال ما هستند و اگر کسی خودش را به بیحالی بزند و ذهنش را برای ادامه کار خاموش کند و یا قابلیّتهای خود را برای رسیدن به خواستهاش ارتقاء ندهد پس طبیعتاً نباید انتظار خروج از بحران را داشته باشد.
یکی از دعاهای منسوب به رسولاکرم(صلیاللهعلیهواله)
امْنُنْ عَلَیْنَا بِالنَّشَاطِ وَ أَعِذْنَا مِنَ الْفَشَلِ وَ الْکَسَلِ وَ الْعَجْزِ وَ الْعِلَلِ وَ الضَّرَرِ وَ الضَّجَرِ وَ الْمَلَل»(1)
خدایا نعمت سرزندگی و کوشایی را به ما ارزانی دار و از سستی ، تنبلی ، ناتوانی ، بهانه آوری ، زیان ، دل مردگی و ملال ، محفوظمان دار»
1-بحار الانوار (ط - بیروت ) ج 91 ، ص 125
ایدهها و نظرات کارساز ثمره روحیه و ذهن فعّال ما و در نهایت عنایت پروردگار هستند و اگر کسی خودش را به بیحالی بزند و ذهنش را برای ادامه کار خاموش کند و یا قابلیّتهای خود را برای رسیدن به خواستهاش ارتقاء ندهد، پس طبیعتاً نباید انتظار خروج از وضعیت نامطلوب و رسیدن به وضعیت مطلوب را داشته باشد
اکثر کسانی که به افسردگی میرسند و ذهنشان برای خودکشی فعّال میشود کسانی هستند که با دیگران و مخصوصاً افراد سالم و آگاه از ناکامیها، ناراحتیها و مشکلات خود حرف نمیزنند و بیشتر ناملایمات زندگی را بدون تحلیل و یا کسب تجربهای در دل خود انبار میکنند.
امیرالمؤمنینعلی(علیهالسلام)
هرکه خودرایی کند هلاک گردد ، و هرکه با مردمان م کند در عقل آنان شریک شود.»
1-نهج البلاغه ، الحیاة جلد ۱ صفحه ۳۱۱
میزان و ملاک در بندگی گناه نکردن است و کسی که به خاطر ترس از جهنّم و عذاب خداوند گناه نمیکند نزد خداوند مقام و منزلتی به مراتب بالاتر از کسی را دارد که ادعای عشق و محبّت خداوند دارد ولی هنوز در منجلاب گناه گرفتار است و نتوانسته ترک هوا کند.
امام رضا(علیهالسلام)
لایَخَافَ عَبْدٌ اِلّا ذَنْبَهُ وَ لایَرْجُوَ اِلَّا رَبَّهُ»(1)
بنده باید جز از گناهانش نترسد و جز به خدا امید نبندد»
1-عیون اخبار الرضا علیه السلام /ج 2/ صفحه ش44
مهمترین ویژگی تمدّن معیوب غرب بحث علم و تکنولوژی آنان نیست بلکه بحث ساختارها و قوانینی است که برای ادارات و نهادهای آموزشی و اجتماعی دنیا تعریف میکنند و این در حالی است که هر کدام از آن قوانین با دوراندیشی تنظیم شدهاند و مثل میلههایی هستند که با قرار گرفتن در کنار هم تبدیل به زندانی برای توسعه و پیشرفت واقعی کشورها میشوند.
یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا لا تَتَّخِذُوا الْکافِرینَ أَوْلِیاءَ مِنْ دُونِ الْمُؤْمِنینَ أَ تُریدُونَ أَنْ تَجْعَلُوا لِلَّهِ عَلَیْکُمْ سُلْطاناً مُبیناً»(1)
ای کسانی که ایمان آوردهاید، به جای مؤمنان، کافران را به دوستی خود نگیرید. آیا میخواهید علیه خود حجّتی روشن برای خدا قرار دهید؟»
یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا لا تَتَّخِذُوا عَدُوِّی وَ عَدُوَّکُمْ أَوْلِیاءَ تُلْقُونَ إِلَیْهِمْ بِالْمَوَدَّةِ وَ قَدْ کَفَرُوا بِما جاءَکُمْ مِنَ الْحَق»(2)
ای کسانی که ایمان آوردهاید، دشمن من و دشمن خودتان را به دوستی نگیرید[به طوری] که با آنها اظهار دوستی کنید، و حال آنکه قطعاً به آن حقیقت که برای شما آمده کافرند.»
1-سوره مبارکه نساء آیه144
2-سوره مبارکه ممتحنه آیه 1
رسول اکرم(صلیاللّهعلیهواله)
إذا لم تَغُلَّ اُمَّتی لم یقُمْ لَها عَدُوٌّ أبَدا»(1)
هرگاه امّت من نسبت به هم کینه نورزند، هیچ دشمنی هم در برابر آنها قد علم نمیکند»
اساسیترین و اصلیترین راهکار دشمنان یک کشور برای سرنگونی آنان ایجاد تفرقّه و دشمنی بین خود مردم آن کشور است.
در واقع دشمنان یک کشور با نفوذ در میان مردم و مسئولین با سخنچینی کردن و یا درست کردن جوکهای مختلف و یا حتّی تحریک احساسات قومیّتی بین آنان ایجاد یک جدایی و فاصله میکنند و آنان را از یکدیگر میرنجانند و عدهای هم از روی ناآگاهی دنبالهروی آنان میشوند.
همین اتفاق بستری میشود برای ایجاد ذهنیّت و ناراحتی بین مردم و در صورت کنترل نشدن و آگاه نکردن مردم تبدیل میشود به کینه و عدوات بین آنان و وقتی این اتفاق بیافتد طبیعتاً مردم یک کشور و یا یک امّت بزرگ مثل اسلام که شامل کشورهای مختلف عربی و غیرعربی هستند دیگر در مقابل دشمنان با یکدیگر متحّد نخواهند شد و همین اختلاف بهترین پیام برای قدعلم کردم و طمعورزیدن دشمنان اسلام برای حمله به آنان است.
پاورقی
1-کنزالعمال،ح1104
رسولاکرم(صلیاللّهعلیهواله)
اِیّاکٌم و الظُّلم فانَّه یُخَّرِبُ قلوبَکم»(1)
مبادا ظلم کنید که دلهای شما را ویران میکند»
قلب معنوی انسان ظرفی است از جنس معنا که محل انعکاس معانی و حقایقی است که با نیّات قلبی انسان خلق میشوند و با افعال و کردار مطابق با آن نیّات تکمیل میشوند.
مثلاً وقتی ما نیّت میکنیم که کار خیری برای خداوند انجام دهیم در قلب ما معنایی نورانی که وابسته به خداوند است خلق میشود و وقتی به این نیّت خود جامعه عمل میپوشانیم این معنای نورانی که در قلبمان ایجاد شده است را تکمیل کردهایم و ظرفیّت معنوی قلبمان را وسعت بخشیدهایم.
در مقابل وقتی حالت حرص و طمع بر قلب انسان غلبه میکند به طوری که خدا را فراموش کند و در نیّت حاضر شود ظلم کند و به ناحق حق دیگران را تصاحب کند، معنا و حقیقتی که در قلب انسان شروع به جریان میکند از جنس آتش و خباثت است و وقتی به این نیّت جامعه عمل بپوشاند، چنان ضربهی ویرانگر و مخربی به سلامت معنوی قلب انسان وارد میشود که در خوشبینانهترین حالت اگر به ظلمش ادامه ندهد و برای ظلمهای دیگرش دلیل و توجیه نبافد، تا وقت نامشخصی که خدا میداند حالت توبه و جبران برای قلب او ایجاد نخواهد شد.
بیشتر کسانی که برای ظلم و ستم کردن دلیل و فلسفه میبافند، قلبهای معنوی آنان ویران شده است و نصیحت نصیحت کنندگان هم نخواهد توانست دلایل و فلسفههای ذهنی آنان را بر هم بزند و آنان را وادار به توبه و بندگی خداوند کند.
1-مستدرک الوسایل، جلد12،ص10
بیپولی و فقر مشکل است ولی بدتر از آن بیادبی و به حراج گذاشتن شأن اجتماعی خودمان است؛ ما باید خودسازی داشته باشیم و به ارزشهای اخلاقی پایبند باشیم و هیچوقت فراموش نکنیم که تمام رزق و روزی ما در دست قدرت خداست وتنها اوست که کارساز است
مثال نمازها و عبادات مستحبی که در روایات ما از معصومین(علیهمالسلام)برای بعضی از روزها و ماهای سال وارد شده است مثال میوههای رسیده درختانی است که بلندای بعضی از آن درختان به بهشت و بعضی دیگر به خود پروردگار میرسد و ما باید در انتخاب آنها دقت کنیم چرا که بدن معنوی ما ممکن است توان هضم بعضی از این میوههای معنوی را نداشته باشد.
انتخاب یکی از عبادتهای مستحبی که مطابق میل و حوصله ما است و در کتبی مثل مفاتیحالجنان شیخ عباس قمی برای روز و یا ماه خاصی وارد شده است هم برای ما کافی است و هم از این جهت که به نتیجه بهتری خواهیم رسد الهامبخشتر خواهد بود و از نظر منطقی هم یک انسان همانگونه که قادر نیست همه میوهها را یکجا بخورد قادر به انجام همه عبادات مستحبی با هم نیست و بسته به نوع وظایف اجتماعی و خانوادگی هر کسی نوع عبادات مستحبی که انتخاب میکند میتواند متفاوت باشد.
امیرالمؤمنینعلی(علیهالسلام)
خَادِعْ نَفْسَکَ فِی الْعِبَادَةِ وَ ارْفُقْ بِهَا وَ لَا تَقْهَرْهَا وَ خُذْ عَفْوَهَا وَ نَشَاطَهَا إِلَّا مَا کَانَ مَکْتُوباً عَلَیْکَ مِنَ الْفَرِیضَةِ فَإِنَّهُ لَا بُدَّ مِنْ قَضَائِهَا وَ تَعَاهُدِهَا عِنْدَ مَحَلِّهَا»(1)
در بندگی و اطاعت خدا، خودت را فریب بده و اندکی با خود مدارا کن، و به خودت سخت نگیر، و هنگامی که فرصتی داری و بانشاطی به دنبال آن برو، مگر در کارهایی که بر تو واجب است که باید آنها را در وقت مقررش انجام دهی»
1-نهجالبلاغه، نامه 69
امیرالمؤمنینعلی(علیهالسلام)
لَأَنْ أُهْدِیَ لِأَخِی الْمُسْلِمِ هَدِیَّةً تَنْفَعُهُ أَحَبُّ إِلَیَّ مِنْ أَنْ أَتَصَدَّقَ بِمِثْلِهَا»(1)
هدیهای که به برادر مسلمانم بدهم و به دردش بخورد در نزد من محبوبتر از این است که مثل آن را صدقه بدهم»
گاهی اوقات نگاه ما به توصیهها و دستورات اخلاقی دینی از این جهت که در ذهنمان یک حالت بیشتر برای اجرایی کردن آن نقش نبسته است نگاهی خشک و غیر قابل انعطاف میشود.
مثلاً همین یک نمونه که در حدیث شریف از امیرالمؤمنینعلی(علیهالسلام) ذکر شده است و ذهن ما را به افقهای بالاتری از صدقه دادن و بخشیدن باز میکند.
هدیه دادن و صدقه دادن از این جهت که در هر دو انسان بذل مال و دارایی میکند مشترک هستند و حتّی هدیه دادن از مصادیق مستحب صدقه دادن است که در زیر مجموعه آن قرار میگیرد، بدین معنی که صدقه انواع مختلفی دارد که بعضی واجب مثل خمس و زکات و بعضی مستحب مثل بخشش به فقرا و یا هدیهای که برای دوستانمان میخریم و.
امّا اصلیترین نکتهای که در بیان امیرالمؤمنینعلی(علیهالسلام) وجود دارد این است که مؤمن باید ابتکار عمل داشته باشد و بتواند به جای صدقه و کمک پنهانی و یا حتّی آشکار خود به اطرافیانش این کار را در قالب یک هدیه زیبا و یا حتّی به واسطه سفارش کار به فرد مورد نظر انجام دهد تا هم عزّت او را حفظ کرده باشد و هم به روابط دوستی و صمیّمت و دهها فایده دیگری که زاییده این نوع همکاری و برقرای ارتباط است دست پیدا کرده باشد.
پاورقی
1-کافی،ج5،ص144
بازخورد خبر شهادت سردار سلیمانی در بین مردم و رسوایی هر چه بیشتر آمریکا در منطقه و در بین متحدانش و از طرفی سرخوردگی طرفداران مذاکره با آمریکا در داخل کشور و سرمایه برباد رفته آمریکا برای تفرقهافکنی بین ایران و عراق و همچنین به هم خوردن نقشههای نرم دولتمردان داخلی برای از بین بردن فرهنگ شهادت و شهادتطلبی در طرف دیگر همه و همه در کنار هم فتنههایی نبودند که یکروزه و یا چندماهه بشود اصلاحشان کرد و تنها یک خون الهی که بواسطه بندگانی الهی در کالبد ملت دمیده میشد میتوانست خارج از معادلات تحلیلگران و تپردازان عمل کند و با بیدار کردن فطرت مردم این تارهای حاکمان مستکبر که به نظم در هم تنیده شده بود را خراب کند و عالمیان را مبهوت خود کند.
ثارالله(خون خدا) شدن ثمره زحمت کسانی میشود که عمرشان را بر طریق بندگی پروردگارشان و سرسپردگی کاملشان به ولایت گذراندهاند، همان کسانی که به محض قبول و ورود به آستان ولایت گناهان اول و آخرشان آمرزیده میشود و سلام خداوند را از بدو تولدشان تا به هنگام شهادتشان نصیب خود میکنند و در نتیجه حیات و بیشتر از حیاتشان مماتشان مایه هدایت و بیداری مردم میشود.
وَالسَّلَامُ عَلَیَّ یَوْمَ وُلِدْتُ وَ یَوْمَ أَمُوتُ وَ یَوْمَ أُبْعَثُ حَیًّا»(1)
سلام بر من روزی که تولد یافته و روزی که بمیرم و روزی که زنده برانگیخته شوم»
1-سوره مبارکه مریم آیه 33
صبح جمعه که از شهادت سردار سلیمانی با خبر شدم ناراحت شدم ولی بعد از گذشت چند ساعت و دیدن بازخورد این خبر در بین مردم بیشتر از اینکه ناراحت شوم متحیّر شدم و فهمیدم که خبر این شهادت قبل از اینکه احساسات و عواطف مردم را درگیر کرده باشد جریانی معنوی در قلب آنان رقم زده است که خارج از معادلات این جهانی است.
بله به نظر میرسد این اشکهای چشمان و این حرارتی که در قلبها به جریان افتاده است ثمره خون خداست، ثمره خونی است که تنها میتواند به واسطه شهادت بندگان مخلَص خدا در کالبد نیمه جان مردم دمیده شود و چراغ هدایت و برطرف کننده فتنههای زمانه شود.
پیامبر خدا (صلىاللهعلیهوآله)
طُوبى للمُخْلِصینَ ، اُولئکَ مَصابیحُ الهُدى، تَنْجَلی عَنهُم کُلُّ فِتْنَةٍ ظَلْماءَ»(1)
خوشا به حال مخلِصان؛ آنان چراغهاى هدایتند که هر فتنه تیرهاى از سوى آنها زدوده مىشود.»
1-کنز العمّال : 5268
محبّت کردن و همیشه مورد توجّه و عنایت دوستان و اطرافیانمان قرار گرفتن اتفاقی است که نتیجه خوشاخلاقی و خوشرفتاری خود ما با آنان است و اینگونه نیست که ما صاحب دوستانی صمیمی و با ارزش باشیم بدون اینکه صمیمیّت و ارزشی در خود ما وجود داشته باشد.
کبوتر با کبوتر باز با باز/کند همجنس با هم جنس پرواز
و در عین حال وقتی محبّت و ارزشگذاشتن ما به دوستانمان زیاد میشود یکی از رایجترین اشتباهاتمان میشود، اعتماد و در مسائل مالی و یا کاری روی آنان حساب کامل باز کردن.
ما نباید محبّت و ارزشگذاری را به پای اعتماد ورزیدن بگذاریم و همیشه باید برای پیشبرد امور مالی و کاری خود حساب دوستی و محبّت ورزیدن را جدا بدانیم.
امیرالمؤمنینعلی(علیهالسلام)
اُبْذُلْ لِصَدِیقِکَ کُلَّ المَوَدَّةِ و لا تَبذُلْ لَهُ کُلَّ الطُّمَأنِینَةِ»(1)
هر چه محبّت داری نثار دوستت کن امّا هر چه اطمینان داری به پای او مریز»
پاورقی
1-غررالحکم حدیث 2463
امیرالمؤمنینعلی(علیهالسلام)
الدّین یعصم»(1)
دین نگاه میدارد(مصونیّت میبخشد)
دین مصونیت میبخشد یعنی برنامهها و دستورات دین انسان را حفظ میکند، ایمنی میبخشد، محافظت میکند از هر برنامه و آئینی که بر خلاف شاکله و فطرت انسان توسط منحرفان و کجفهمان برای او تعریف میشود و سرمایه انسانی و کمالجوی او را به بیراهه میکشاند و در کنار و همزمان با محافظت، دستگیری میکند از شکسته بالان پشیمان و کجراهه رفتگان خسته و در نهایت هدایت میکند به سوی آسمانهای بلند معنویّت و بندگی پروردگار متعال، آن آسمانهایی که کبوتران بلند پرواز را بدون دینداری توان پریدن و اوج گرفتن در آن آسمانها نیست.
1-غرر الحکم و درر الکلم، ص: 17،ح1
امام صادق(علیهالسلام)
الطِّیَرَةُ علی ما تَجعَلُها إن هَوَّنتَها تَهَوَّنَت، وإن شَدَّدتَها تَشَدَّدَت ، وإن لَم تَجعَلْها شَیئا لَم تَکُن شَیئا»(1)
تأثیر فال بد به خودت بستگی دارد: اگر آن را آسان بگیری آسان میشود و اگر سخت بگیری سخت میشود و اگر ان را به چیزی نگیری چیزی نخواهد شد»
فال خوب و یا فال بد زدن هر کدام دو حالت مختلف در روان انسان ایجاد میکند، اولی به انسان امید و آرزو منتقل میکند و دومی هم ناامیدی و پریشان خاطری نصیبش میکند.
به عبارتی میتوان گفت فال زدن ادعایی از غیب است، ادعایی است از اسباب و جریاناتی که ما از آنها در ایجاد خوشیها و ناخوشیها، برکتها و بیبرکتیها بیخبر هستیم.
با کمی دقت متوجّه میشویم که این فال بد یا خوب زدنها در بعضی موارد با توجّه به منافع و خوشایند کسی که فال میزند صورت میگیرد مثل اینکه ما از کسی خوشمان نمیآید و یا شاید هم میآید و به همین دلیل آمدن و دیدن او را به فال بد یا خوب میگیریم و در بعضی موارد هم تنها هدف خودنمایی است.
همچنین در بعضی موارد هم از به هم ربط دادن مسائلی که هیچ ربطی به هم ندارند رخ میدهد و مثالش را میتوان در مواردی دید که شخص با دیدن گربه سیاه یا سفید در اول روز به این نتیجه میرسد که روز بدی و یا خوبی در پیش خواهد داشت.
امّا حقیقت فال بد و یا خوب زدن حقیقتی است نه از جنس اتفاقات و وقایع خارجی بلکه حقیقتی است از جنس نَفس خود ما بدین صورت که نفس ما فقط آنچه را که ما دوست داریم به خودش میگیرد و طبق همان طرز تفکّر و عینکی که در جلوی او برای دیدن دنیا گذاشتهایم سخت و یا آسان میگیرد و قضاوت میکند و در نهایت میسازد و ایجاد میکند.
اما در این میان خوش به سعادت کسانی که غل و زنجیر این نوع نگاه را در هم شکستهاند و در هر اتفاق و رویدادی نفس خود را متوجّه یگانه قدرت عالم وجود یعنی پروردگار متعال میکنند، یعنی هر اتفاق و رویدادی که در طول روز و زندگی برای آنان پیش میآید بدون اینکه بخواهند خیالپردازی و داستانسرایی کنند ذهن خود را تنها مشغول انجام وظیفه و رعایت اخلاق و انسانیّت میکنند و اجازه نمیدهند شیطان به طرق مختلف مثل وسوسه و فال بد زدن ذهن آنان را به بازی بگیرد.
پس بدین ترتیب آنچه در پشت جملات بیان شده در روایت گهربار امامصادق(علیهالسلام) در سخت و یا آسان و یا حتّی بیاثر گرفتن تأثیر فال بد بیان شده به نفس خود انسان برمیگردد و هر بازخوردی از فال نیک یا بد متوجّه شدت و یا ضعف اعتقاد و باور خود انسان به اثرگذاری آن است.
1-الکافی : 8 / 197 / 235
طی چند هفته گذشته و با شروع ویروس کرونا که باعث شد مسئولین تصمیمهای سختی مثل تعطیلی نمازهای جمعه و حرمهای زیارتی را بگیرند همه ما ناراحت شدیم ولی نه از اینکه تصمیم اشتباهی گرفتند و حرمها را نباید میبستند و چرا بستند، بلکه از بیتوفیقی خودمان که گرفتار اینچنین وضعیتی شدیم و به ناچار باید برای حفظ سلامتی جسمی جامعه و جلوگیری از قدرت گرفتن چرخه انتقال ویروس تصمیم به تعطیلی این اماکن مقدسه بگیریم.
امّا ناراحت کنندهتر و تأمل برانگیزتر از این وضعیت عملکرد عدّهای در جهت مقابله با این تصمیمات و گشودن در حرمها مخصوصاً در حرم حضرت معصومه(علیهمالسلام)بود.
نوع تفکّر و بینشی که باعث میشود کسی با بستن درب حرم ایمان و اعتقادش را از دست رفته ببیند و برای زنده نگه داشتن آن خودش را به جلوی حرم برساند و اقدام به شکستن درب حرم کند برمیگردد به آن و مرجعی که بدون توجّه به معارف عالی، عمیق و دقیقی که در سیره و مکتب اهل بیت(علیهمالسلام) در جریان است، دین را در چند آجر و آهن دور قبر معصومین(علیهمالسلام)خلاصه کرده است و از متأثران خود بدون این اماکن و تشکیلات ساختمانی دور قبر معصومین(علیهمالسلام) افرادی پوچ و بیهویّت ساخته است.
آنچه مؤمنین را به کمال میرساند تسلیم و ارادت قلبی آنان به طریقت و خط مشی ائمه اطهار(علیهمالسلام) است و اگر در زمانی نماز جماعت، زیارت قبر معصومین(علیهمالسلام)حج و سایر عبادتهای جمعی فضیلت و کمالآفرین میشود، ممکن است در زمان دیگر و با توجّه به شرایطی خاص و موقتاً وقتی انجام این عبادات بر خلاف مصلحت و مبانی عمیق دینی شوند، سیّئه و با شائبه گناه همراه باشند
وَ لَقَدْ أَرْسَلْنا إِلی أُمَمٍ مِنْ قَبْلِکَ فَأَخَذْناهُمْ بِالْبَأْساءِ وَ الضَّرَّاءِ لَعَلَّهُمْ یَتَضَرَّعُون»(1)
و به تحقیق فرستادیم پیغمبرانی به سوی امتهایی که قبل از تو میزیستند پس به منظور اینکه شاید روی تضرع به درگاه ما آورند آنان را به سختیها و گرفتاریهای گوناگون گرفتیم»
با همهگیر شدن شیوع ویروس کرونا و به هم ریختن اوضاع اقتصادی مردم و درکنار آن شنیده شدن زمزمههایی که حکایت از شروع وضعیت آخرامانی دارد عدهای با این تفکّر که تنها نسخه خروج از مشکلات ظهور امام زمان(عج) است مردم را به گرفتن ختومات و عبادتهای چهل روزه دعوت میکنند و ظاهراً اصلاً به این نکته توجه ندارند که بلیّات و مصیبتهای زندگی دنیا امتحانات و سنّتهای الهی در روی این کره خاکی در تمام روزگاران است و بهترین و تنهاترین سرمایه بشریّت برای قبولی و پیدا کردن مسیر خروج از منجلاب این امتحانات که چهره عوض میکنند ولی تمامی ندارند و در عین همگانی بودن، معصوم و غیرمعصوم، پیغمبر و غیرپیغمبر هم نمیشناسند، عادت به تضرّع و خشوع در مقابل پروردگار متعال و دست طلب به سوی آن یگانه خالق هستی دراز کردن است و این مسأله جدای از بحث ظهور و آمادگی و معرفتی است که مردم جهان برای قبول و تبعیّت از امام زمان(عج) باید داشته باشند.
لَتُبْلَوُنَّ فی أَمْوالِکُمْ وَ أَنْفُسِکُمْ وَ لَتَسْمَعُنَّ مِنَ الَّذینَ أُوتُوا الْکِتابَ مِنْ قَبْلِکُمْ وَ مِنَ الَّذینَ أَشْرَکُوا أَذیً کَثیراً وَ إِنْ تَصْبِرُوا وَ تَتَّقُوا فَإِنَّ ذلِکَ مِنْ عَزْمِ الْأُمُورِ»(2)
محققا شما را به مال و جان آزمایش خواهند کرد و بر شما از زخم زبان آنها که پیش از شما کتاب آسمانی به آنها نازل شد آزار بسیار خواهد رسید و اگر صبر پیشه کرده و پرهیزگار شوید (البته ظفر یابید) که ثبات و تقوا سبب نیرومندی و قوّت اراده در کارها است»
طبق بیان قرآن کریم مردم گرفتار مشکلات و امتحانات مختلف الهی در مال و اموال و فرزندان خود میشوند و این امر میتواند به جهت حکمتهای مختلفی باشد که خداوند از آن باخبر است و ما از آن بیخبر که در صورت صبر و تقوا در عین سختیها و مشکلات، شیرینیها و تجربیّات و توانمندیهایی بالاتر از گذشته در زندگی از رهگذر این مشکلات برای مردم به جا خواهد ماند.
امام سجاد(علیهالسلام)
لَا یَثْبُتُ عَلَیْهِ إِلَّا مَنْ قَوِیَ یَقِینُهُ وَ صَحَّتْ مَعْرِفَتُه»(3)
کسی بر _امامت او (امام مهدی-عج)_ ثابت نمی ماند مگر آنکه یقینش قوی و شناختش درست باشد»
بحث ظهور و آمادگی مردم برای ظهور امام زمان(عج) اتفاقی نیست که ثمره خستگی و ناراحتی مردم جهان از بیپولی و سخت شدن گذران زندگی دنیایی آنان و یا زیاد شدن سیل و زله باشد و به نظر یک بحث کاملاً ی و در راستای مبارزه با استکبار و ظالمان جهانی است و تنها در زمانی این اتفاق رغم خواهد خورد که مدعیان انتظار نسبت به مسائل ی حساس شده باشند و در عین رسیدن به یک شناخت قابل قبول از بازیهای رسانهای و جناح گیریهای ی توانسته باشند خط مشی ی معنوی اهل بیت(علیهمالسلام) را شناسایی، حمایت و به مردم جهان معرفی کرده باشند تا قلوب مردم جهان حقیقتاً در رسیدن به یک زندگی معنوی و پر از عدالت به اضطرار افتاده باشد.
پاورقی
1-سوره مبارکه انعام آیه42
2-سوره مبارکه العمران آیه 186
3-بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج51، ص: 134
با شروع شیوع ویروس کرونا و همهگیر شدن این پدیده در کل جهان و به دنبال آن ناتوانی و درماندگی کشورها از پیدا کردن درمان این بیماری وقتی تنها راه چاره شد، تعطیل کردن مراکز پرتردد و تجمعات در شهرها پس طبیعتاً وضعیت اقتصادی مردم و درآمد هر شغلی که بقایش و خدماتش به حضور مردم بستگی دارد کم فروغ شد و از طرفی زیاد شدن پدیدههای سیل و زله در مناطق مختلف جهان وقتی زندگی مردم را به هم ریخت، صداهایی از گوشه و کنار به گوش میرسید که خبر از شروع وضعیت آخرامانی میداد و مردم را برای خروج از این وضعیت و رهایی از بلاهای آسمانی و زمینی دعوت به دعا برای ظهور امام زمان(عج) و حتّی گرفتن ختومات و عبادتهای چهل روزه میکرد.
امّا قبل از اینکه بخواهیم در مورد این نظریه حرف بزنیم به نظر باید به این سوأل جواب بدهیم که آیا نسخه درمان مردمی که به مشکلات اقتصادی برخورد کردهاند و یا بر اثر سیل، زله و یا بیماری بیخانمان شدهاند و یا عضوی از خانواده خود را زا دست دادهاند، ظهور امام زمان(عج) است؟
و یا آیا خداوند امام زمان(عج) برای اصلاح و برگرداندن اموال و دارایهای مردم خسارت دیده در زمان ما مأمور کرده است؟
بر فرض اگر امام زمان(عج) ظهور کند و مشکلات اقتصادی مردم حل نشود و یا زله متوقف نشود چه میشود؟
و یا اگر قبل از ظهور امام زمان(عج) دولت توانمندی پیدا شود و مشکلات اقتصادی مردم را حل کند آیا مردم دیگر نیازی به حضور امام زمان(عج) خواهند داشت؟
به نظر میرسد قبل از اینکه بخواهیم جوابی از جنس ظهور امام زمان(عج) برای حل مشکلات مردم بدهیم، لازم است اوّل خوب با معنای امام و منجی آشنا شویم و ببینیم وظیفه امام معصوم در قبال مردم چیست و در کنار آن با فلسفه غیبت امام زمان(عج) نیز آشنا باشیم و حتّی از بررسی زندگینامه و فعالیّتهای ی و اجتماعی پدران بزرگوار امام زمان(عج) که همه آنان صاحبان مقام امامت بودند و عمر شریفشان را در راستای پیاده کردن دین اسلام و هدایت مردم گذاشتند، غافل نشویم تا بتوانیم تحلیل درستتری از ظهور امام زمان(عج) داشته باشیم.
امّا در آخر به جهت اینکه اشارهای به جواب داشته باشیم، شاید بتوان اینگونه قلم بر کاغذ گذاشت و اینگونه نوشت که فلسفه زندگی در این دنیای خاکی با مشکلات و مصائب گره خورده است و انتظار فرج امام زمان(عج) انتظاری در راستای رهایی از مشکلات زندگی و گذر از بلاهای آسمانی و یا زمینی و در نهایت تغییر این سنّت الهی در روی این کره خاکی نیست، بلکه آنچه به قلوب مردم جهان برای ظهور امام زمان(عج) باید حرارت بدهد، دغدغه مبارزه با استکبار و ظلمستیزی و در نهایت پیاده شدن دین خدا بر روی این کره خاکیست.
با شروع شیوع ویروس کرونا و همهگیر شدن آن یکی از قویترین ادعاها و تحلیلهایی که توسط چینیها بیان شد حکایت از این داشت که ویروس کرونا یک ویروس آزمایشگاهی است که توسط دولت آمریکا و همپیمانانش برای مقابله با قدرت اقتصادی چین تولید شده است، امّا بعد از گذشت چند هفته و بعد از اینکه این ویروس خود مردم آمریکا را هم درگیر کرد و آمریکا را در صدر کشورهای درگیر ویروس کرونا قرار داد این تحلیل و این ادعا کمرنگتر و غیر قابل باورترشد، چرا که اگر آمریکا تولید کننده این ویروس بود پس طبیعتاً باید توان حفاظت و درمان مردم خودش در مقابل این ویروس را داشت.
امّا این ادعا که کشورهایی مثل آمریکا و همپیمانانش با اینکه کشور خودشان هم درگیر این ویروس شده تولید کننده این ویروس هستند، از نظر تجربی غیر قابل باور نیست چرا که در تاریخ حداقل در یک مورد که مربوط به تاریخ حضرت موسی میشود اینچنین اتفاقی افتاده است و حاکم وقت یعنی فرعون به واسطه پیشگویی ساحران و از ترس به دنیا آمدن حضرت موسی(ع) دستور به قتل نوزادان پسر سرزمین خودش را داده است و در زمان ما هم بعد از حمله نظامی ایران به پایگاه عینالاسد و از دست رفتن آبروی نظامی نزدیک به هشتاد ساله امریکا در جهان هیچ بعید به نظر نمیرسد که این کشور شکست خورده و پیر که تنها با قدرت رسانهای توانسته خود را سرپا نگه دارد به عنوان آخرین تلاش و بدون اینکه خواسته باشد به عواقب کارش فکر کند از آخرین سلاحهای بیولوژیکی خودش استفاده کرده و به امید اینکه شاید چند روزی بیشتر بتواند به دوران قدرتنمایی و سلطهگریاش ادامه بدهد سنگی در تاریکی انداخته تا هم بتواند رسانه های جهان را از تمرکز بر روی حمله نظامی ایران به پایگاه عینالاسد بازدارد و هم چند روزی بیشتر بتواند خود را به عنوان ابرقدرت در رأس رسانهها نگه دارد
کم نیستند کتب و سخنرانانی که وقتی حرف از ظهور و انتظار فرج میشود این پدیده را فرایندی پنهان و شوقی در قلب انسان نسبت به ظهور امام زمان(عج) تعبیر میکنند و هیچگونه نسخهای برای تلاش، حرکت و در صورت نیاز مبارزه در جهت شناساندن و پیاده کردن فرهنگ و سیره ی معنوی اهلبیت(علیهمالسلام) به غیر از انتظار ظهور حتّی اگر حکومتی ظالم و طاغوت امور را در دست بگیرد نمیدهند و به عبارتی سهم خودشان از ظهور و یاری امام زمان(عج) را بیکار و منتظر نشستن با قلبی پر از درد و عشق معنی میکنند.
امّا به نظر میرسد این تفسیر از انتظار فرج عاقلانه و سازنده نیست و تجربه تاریخی مخصوصاً در زمان حکوت پنج ساله امیرالمؤمنینعلی(علیهالسلام) به عنوان یک معصوم نشان میدهد تا فرهنگ و سطح عقلانیّت جامعه رشد یافته نباشد از رهبری همچون امیرالمؤمنینعلی(علیهالسلام)نیز کاری برنخواهد آمد و علاوه بر رهبری معصوم و کامل بالا بودن سطح عقلانیّت و بینش ی جامعه برای تحمّل و پیروی از ایشان نیز شرط است، پس طبیعتاً اگر کسی به دنبال حضور ی و معنوی امام زمان(عج) به عنوان یک معصوم در بین مردم است نمیتواند نسبت به این تجربه تاریخی بیتفاوت باشد و در مقایسه این اتفاق تاریخی با حکومت امام زمان(عج) تحلیلی نداشته باشد.
از طرف دیگر روایاتی از حضرات معصومین(ع)به دست ما رسیده است که مؤید اینچنین تحلیل و نگرشی به موضوع ظهور امام زمان(عج) است و خبر از ناتوانی در استقامت و پیروی ما از حضرت در صورت اینکه به شناختی درست و یقینی قوی نرسیده باشیم میدهد.
امام سجاد(علیهالسلام)
لَا یَثْبُتُ عَلَیْهِ إِلَّا مَنْ قَوِیَ یَقِینُهُ وَ صَحَّتْ مَعْرِفَتُه»(3)
کسی بر _امامت او (امام مهدی-عج)_ ثابت نمی ماند مگر آنکه یقینش قوی و شناختش درست باشد»
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج51، ص: 134
برای دریافت عکس با کیفیت اصلی روی عکس کلیک کنید
هجوم مردم آمریکا به فروشگاها/یده شدن محمولههای بهداشتی کشورها توسط کشورهای دیگر/غارت فروشگاها و گرفتن عکس سلفی با مواد غذایی احتکار شده در کشورهای غربی/ بیمارستان های در حال سقوط/اجساد آلودهای که به دلیل پر شدن ظرفیت بیمارستانها در خیابانها رها شدند/ استفاده از کیسه زباله به جای استفاده از لباسهای مخصوص محافظتی(گان) در بیمارستانها و دهها عنوان دیگر که تنها کافیست با یک جستجو در خبرگزاریها و سایتها ببینید تا خودتان بهتر از هر زمان دیگری صدای شکسته شدن به افول رفتن عمر تمّدن غرب با همه آن ادعاها و ظاهر اتوکشیده و دلفریبش را بشنوید و متوجّه شوید که بشر بدون اعتقاد هر چند هم که ادعای انسانیّت کند ولی چه باطن پوچ و شکنندهای دارد.
البته در خود کشور ما هم به صورت نادر پیدا میشوند کسانی که اگر گرفتار شرایط همسان شوند عملکردی مشابه مردمان کشورهای اروپایی و آمریکایی داشته باشند و همینطور در کشورهای اروپا و آمریکا هم کسانی پیدا میشوند که پایبند اخلاق و دین باشند و همانند ما عمل کنند امّا بحث بر سر مجموعه عملکرد یک جامعه و همکاری جمعی تودههای مردم با یکدیگر برای مقابله با خطرات و مشکلات است و حساب موارد نادر جداست
أَحَسِبَ النَّاسُ أَنْ یُتْرَکُوا أَنْ یَقُولُوا آمَنَّا وَ هُمْ لا یُفْتَنُونَ»
آیا مردم پنداشتهاند که با گفتن این که ایمان آوردیم رها میشوند و هرگز مورد آزمایش قرار نمیگیرند؟
مسألهی امتحان و آزمایش، از جمله مسائلی است که در قرآن مجید، روی آن، زیاد تکیه شده و مطالب مربوط به آن با تعبیرهای مختلف، مانند: فتنه»، بلاء»، تمحیص»، تمییز» و امتحان» وارد شده است.
در دعای افتتاح می خوانیم
من یقین دارم که تو ارحم الرّاحمین هستی در وقت عفو و رحمت!
ماه مبارک رمضان!!!
ماه مغفرت است، یعنی هرکس طلب مغفرت کند او را کریمانه می بخشی!
ماه برکت است، یعنی می توانیم برکه ای از خوبی ها و فضایل اخلاقی برای خود محیا کنیم که در طول سال هم جاری باشد.!
خدایا!!! ای کاش در شب های قدر، الباقی غیبت امام زمان(عج) را هم بر ما می بخشیدی!
اللهم صلی علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم
سختتر از مصیبت فقر و تنگدستی
سختتر از مصیبت مریضی جسمی
سختی و بدبختی مریض دلان.
نعمت ثروت و مال دنیا
سلامتی جسمی نعمتی بالاتر از ثروت و مال دنیا
بالاتر از نعمت ثروت و سلامتی جسم انسان سلامتی قلب است.
قلب سالم صاحب هم ثروتهای دنیاست
دانلود اثر از اینجا
درباره این سایت